9 Ay Dayanır Denilen Kabil Düştü: Afganistan Cumhurbaşkanı Ülkeden Ayrıldı, Yönetim Taliban'da Artık (2. sayfa)

15 yılda yaklaşık 3 milyon kız çocuğu BM bünyesinde seküler eğitim veren okullara gitti. Aslında gelişme vardı bu konuda. Bir anda yeniden Taliban’a teslim edildi.

Pakistanda talibannın yanında bildiğim kadarıyla bu işin kazıgı donup dolasıp turkıyeye dokundu sınırları bilerek kapatmayıp içeri alanlar mahkemelerde yargılanmalı .

Afgan Hava Kuvvetlerinde görev yapan bazı pilotlar Taliban safına geçti.Hatta dün Taliban konvoyuna havadan helikopterlerle eşlik bile ettiler...

Yani sadece savaş uçaklarını ve helikopterleri değil onları uçuracak personelde onlara teslim oluyor.

Afganistanda artık Taliban devletin kendisi oldu.Doğal olarak tüm devlet kurumlarındaki personeller (buna polis ve ordu teşkilatı dahil) hepsi Talibanın emrine giriyor.

Ha ülkeden kaçanlar var ama ilaki kalanlar olacaktır.

Yok be hocam Afganların büyük bir çoğunluğu Talibanı desteklemiyor.Tamam şeriatı istiyorlar ancak onların istediği şeriat düzeni İrandaki gibi bir düzen.Taliban kökten dinci ve modern olan/Batıyı temsil eden herşeye karşı.İran Afganistanın yanında 'İngiltere/Almanya' gibi kalır..O derece fark var.Daha şimdiden bazı yerlerde müziği yasakladıkları duyuluyor.1996'da da yönetime geldiklerinde müziği yasaklamışlar,resim ve heykel yapmayı yasaklamışlar,tarihi heykelleri 'put' diye havaya uçurmuşlar,kadınların baştan başa 'burka' giymesini zorunlu kılmışlar,erkeklerin geleneksel kıyafetler giymelerini ve sakal bırakmalarını zorunlu kılmışlar,fotoğraf çekmeyi 'kafirlik' olarak görmüşler ve fotoğraf çekiminide yasaklamışlar,okul müfredatlarından fen,coğrafya,tarih,felsefe,matematik gibi bilimleri çıkarmışlardı...Yani Taliban zihniyeti tam anlamıyla ''din için yaşayın ve din için ölün'' üzerine kurulu...Bu nedenle Afganların büyük bir kısmı Talibana sıcak bakmıyor.Baksalar zaten ülkeyi böyle terk etmezler...

Taliban'ın eskiye göre biraz daha yumuşadığı söyleniyor bu tür konularda. Kız çocuklarının reşit olana kadar eğitim görmelerine izin vereceklermiş mesela. Bakalım ne kadar doğru olacak? Biraz hayalperest de olsa şu an için Taliban'ın Suudi Arabistan benzeri bir yapı kurmasını ummaktan başka çare yok. Afgan halkının elde edebileceği en iyi rejim bu olur sanırım. Yazık oldu cidden.

@Mahsun Scofield

BBC'nin yaptığı videolarda Taliban liderleri bu konu için ''Her Taliban komutanın karakteri farklıdır.Kimisi serttir kimisi yumuşaktır'' diyorlar.Anladığım kadarıyla Talibanın içinde bir bütünlük yok.Şehirlerin ve bölgelerin kaderi o yerleri elinde tutan Taliban komutanlarının islamı yorumlama biçimlerine göre şekillenecek.Bir Afgan şehrinde kadınlara büyük bir baskı yapılırken bir başka şehirde baskılar biraz hafifletilmiş olacak.Ama genel olarak büyük bir değişim olmayacak.Adamlar yürüyen medeniyet yok edicileri...

Jandarma eşiliğinde akın akın ülkeye giriş videoları var. Bunlar çok büyük sorun oluşturacak Jandarma nasıl buyrun geçin diyor binlerce gelen var.

Amerika orada Taliban ile birlikte gerekli altyapıyı oluşturdu ve bölgedeki ortaklarıyla el ele düğmeye bastı. Gördüğünüz bu gelişmeler Taliban'ın kendi başına yaptığı bir şey değil. Daha henüz Amerika çekilmeye başlamışken ve Taliban bu durumda değilken bizden birileri Taliban ile ortak noktalarının olduğunu ve onlarla masaya oturabileceğini söylememiş miydi?

Her şey kurulu saat gibi işliyor.

Şu an kimsenin öngörü yapamayacağı ölçüde bir plan sürdürülüyor ve korkarım ki olacaklar düşündüğümüzden de öte!

Bizim dönüşümümüz zaten yıllar önce başladı. Süreci tamama erdirmek için dışarıdan takviye yapmaları gerekiyordu. Çünkü içimizde ciddi boyutta hainler ve ajanlar olsa da istedikleri sonuca ulaşmak için yeterli olmadığını gördüler. Bunu Suriye ile başlatıp şimdi Afganistan ile ileri boyuta taşıyorlar.

Bazılarımıza şaka ve film gibi geliyor ve hiçbir şey olmazmış gibi davranılıyor ancak bu iş öyle bir boyuta geldi ki bu saatten sonra ne bir siyasi değişim ne de halk hareketi bu süreci durdurabilir. En fazla 3-4 yıl sonra görmüş olacağız. İş işten çoktan geçti!

1 haftaya kalmaz taliban kabili'de ele geçirecek demiştim başka bir konuda..Afganistan hükümet güçleri teker teker teslim oluyordu her gün.Dün özbekistana kaçan yüzbinlerce insan oldu.talibanın ilerlemesi çok hızlandı.

taliban ise dünyanın en şanslı silahlı örgütü zira bedavadan elde ttiği askeri silahlar,araçlar ve ekipmanlarla kendi güçlerini yükseltti.Adamlarda ABD sihaları dahi ele geçirilmiş vaziyette.Hatta dün bir ABD helikopteri ile kandahar üstüne devriye uçuşuda yaptılar.Bir sürü zırhlı araç,uzun menzilli roketler vb çok farklı silahlar "ganimet" olarak ele geçirildi..

ABD nin talibanla arkaplanda anlaştığı çok net görülüyor.Talibanda afganistanı tamamen yönetimi altına almak istemesi işin en temelinde ABD politikalarına ters düşsede değişen dünya konjonktürü içinde planlarda değişti.ABD nin afganistandan çıkma sebebinin en büyük nedeni çin'in bir kuşak bir yol projesinde stratejik öneme sahip afganistan güzergahını sabote etmek üzerine kurulu.Bu proje kapsamında taliban kullanılarak bir kuşak bir yol güzergahı sürekli olarak tehtid altında bırakılarak o bölge kaos içinde tutularak çin'in ticari akışı kesilmekte isteniliyor.Kaosun ve çatışmaların sürdüğü bir bölgedede ticari hacmi büyük bir proje hayata geçmesi yada sağlıklı sürdürülebilirliği sağlanamaz.ABD bunu bildiği için yıllardır savaştığı talibanla anlaşarak afganistanı onlara verdi ve bölgede karışık bir kaos sürdürülerek asyanın avrupa bağlantısına hançeri sapladı.Çin ise en son verdiği açıklamada afganistanda "taliban yönetimini tanıyacağını" açıkladı...

Rusya şuan tacikistan tarafında,çinde afganistan sınırına büyük bir askeri güç konuşlandırdı.AB ise taliban ülkeyi yönetir ise afganistana tamamen tecrit uygulaması alınacağını açıkladı.

Bu tabloda talibanın ülkeyi yönetmek isteği kendi savaşma gücüne paralel olarak şekillenecek ancak her ne kadar ellerinde büyük silahlar olsada devamlılık sağlayacak bir savaşa artık giremezler zira rusya ve çin kendi ülke çıkarları yüzünden talibana askeri yardım yapmazlar bir kuşak bir yok projesinden ötürü.

Öte tarafdan katar yönetimi talibanla görüşerek ortayol bulmaya çalışıyor ve talibanın mevcut afgan yönetim ile ortak bir hükümet kurulmasını teklif etti.Taliban bu teklife sıcak baktı.Akabinde erdoğanın talibanla görüşebilceği mesajıda taliban yönetiminde olumlu bakıyor ve görüşme yapılabilceğini söylüyorlar.Afganistanda bu süreç kendi haline bırakılır ise talibanın yönetim şekli ve gelecek planları yüzünden ülkeden kitlesel göçlerin artması kesin dolayısıyla ülkenin kendi halinde kaosa bırakılması istenilmiyor.Özellikle AB ülkeleri,rusya ve çin kendi çıkarları doğrultusunda afganistan için çözüm arıyorlar ancak taliban yapısının karmaşık şekli ülkenin orta asya jeopolitiğini etkilemesi ve bir kuşak bir yol projesinin aksaması riskini artırıyor.ABD ise afganistan özelinde taliban kartını oynayarak hem bölge jeopolitiğini hemde kitlesel göç riskini kendi çıkarları için kullanarak zaman kazanmaya ve bölgedeki tüm ülkeleri meşgul ederek kendi nihayi hedeflerine ulaşmak istiyor.

20 yıldır afganistana özgürlük ve demokrasi getirmek için askeri güç kullanan ABD bu süreçte ülkeyi adeta kaos içinde yönetti.2001 yılında afyon ekimi neredeyse olmayan ülke 2001 yılından sonraki işgalde ABD nezlinde 360 hektarlık bölgeye afyon ekimi yapıp uyuşturucu trafiğinide büyük ölçüde artırdı.ABD nin uluslararası gizli operasyonlarının finansmanı için oluşturulan bu devasa kara para ekonomisi ile ABD kendi kendine örtülü ödenek oluşturdu.Ancak değişen dünya konjonktürü ve salgından kaynaklı ekonomik darboğaz ABD nezlinde uzun vade kaldırlamayacak bir ekonomi düzeyine geldi.Hesapta barış ve demokrasi adı altında afganistanı işgal eden ve dönemin başkanı oğul bush tarafından taliban örgütünün bitirilmesi içinde afganistana girilen süreçte ABD talibanla masaya oturup ve anlaşıp tası tarağı toplayıp çekip gitti.Bundan sonraki süreç ise bir hayli sıkıntılı olacak zira talibanın yönetim şekli ile diğer dünya ülkelerinin bunu kabul etmesi imkansıza yakın.Bir tek çin oynana kartı gördüğü için taliban olmuş veya olmamış dinlemeyerek yönetimi kabul edeceğini açıkladı zira bir kuşak bir yol projesi onlar için çok daha önemli ve talibanı parayla yola getirme düşünceleri mevcut çin yönetiminin.

Bu sayıya nasıl ulaştın bilmiyorum ama ülkede Taliban destekçisi nüfus oldukça fazla. Zaten öyle olmasa idi ne Taliban kalırdı ne de ABD Afganistan'dan çekilirdi.