Yenilenebilir enerjiler giderek daha yaygın hale gelirken, bu sistemlerin sürekliliği ve istikrarı için enerji depolama çözümleri kritik önem taşıyor. Ancak mevcut batarya teknolojileri hem maliyet hem de güvenlik açısından bazı kısıtlamalar barındırıyor. İşte bu noktada, geçmişte rafa kaldırılmış bir teknoloji, yeni bir umut olarak tekrar gündeme geliyor.

Demir ve Tuz Temelli Batarya Sistemi

1980’lerde geliştirilen fakat düşük şarj-deşarj hızı ve ağırlığı nedeniyle terk edilen “Demir Sodyum Tuz Bataryaları”, ABD merkezli Inlyte şirketi tarafından modernize edilerek yeniden hayat buldu. Bu bataryalar, nadir bulunan ve pahalı lityum yerine bol bulunan demir ve tuz kullanarak çok daha düşük maliyetli ve güvenli bir çözüm sunuyor. Şirket, bu teknoloji ile depolama maliyetini kWh başına 135 dolardan sadece 35 dolara düşürebileceğini belirtiyor.

24 Saatlik Enerji Depolama Mümkün

Lityum iyon bataryalar genellikle 4 saatlik bir enerji depolama süresiyle sınırlıyken, Inlyte’ın geliştirdiği sistem 4 ila 10 saatlik aralığa odaklanıyor. Ancak batarya sisteminin modüler yapısı, gerektiğinde 24 saat boyunca enerji verebilmesini de mümkün kılıyor. Örneğin ilk projede kullanılan 80 kW gücündeki batarya, toplamda 1.8 MWh enerji depolayabiliyor. Bu da yaklaşık 18,5 saatlik bir enerji sağlayımı anlamına geliyor.

Basit Üretim, Uzun Ömür

Batarya üretimi de oldukça pratik: Seramik bir kabın içerisine toz haline getirilmiş demir ve tuz yerleştiriliyor. Lityum bataryalara kıyasla çok daha düşük yatırım maliyeti ile üretim yapılabiliyor. İlk testlerde 700 şarj-deşarj döngüsünde kapasite kaybı yaşanmadı ve verimlilik oranı %90 olarak kaydedildi. Bu, bataryanın 7000 döngüye veya yaklaşık 20 yıllık ömre ulaşabileceğini gösteriyor.

Bu teknoloji elektrikli araçlar için uygun olmasa da, özellikle şebeke ölçeğinde, veri merkezlerinde ve büyük enerji tesislerinde kullanım için büyük avantajlar sağlıyor. Zira Kaliforniya gibi yenilenebilir enerji lideri bölgelerde dahi güneş paneli destekleri azalmış durumda; Türkiye’de ise yeni kurulacak GES ve RES’lerde depolama zorunluluğu getirilmiş durumda. Bu batarya türü, bu boşluğu doldurabilecek güçlü bir aday olarak öne çıkıyor.

Bu teknoloji aslında ZEBRA bataryalarının güncel versiyonu. 1990’larda Mercedes-Benz tarafından test edilen sistem, o dönem lityumun hızlı yükselişi karşısında geri planda kalmıştı. Inlyte, Nikel yerine daha ucuz ve sürdürülebilir olan demiri tercih ederek sistemi yeniden tasarladı, boyutunu 20 kat büyüttü ve optimum performansı sağlayacak yeni katot materyalleri üzerinde çalıştı.

Inlyte, şu anda İngiltere’de pilot üretim yürütüyor ve ABD’li Horien firmasıyla yaptığı anlaşma doğrultusunda 2027’de seri üretime geçmeyi hedefliyor. Planlar arasında dünya genelinde 8 ayrı üretim tesisi kurmak da var.

Bilim kurgu gibi görünse de, lazerle yeraltına inmek artık hayal değil. Projede, özellikle sert granit gibi kayalarda saatte 20 metreye varan kazı hızına ulaşılmış durumda.

Bu sistemde, lazerle ısıtılan kaya hem eriyor hem de buharlaşıyor. Aynı zamanda oluşan mikro patlamalarla kaya küçük parçalara ayrılıyor. Bu kalıntılar, kriyojenik (aşırı soğutulmuş) basınçlı nitrojen gazı kullanılarak yüzeye taşınıyor. Kazı sırasında oluşan aşırı sıcaklık, kuyu çevresindeki kayaçların yaklaşık 1 cm kalınlığında camlaşmasına neden oluyor. Bu da kuyunun metal kaplama gibi ek güçlendirmelere ihtiyaç duymadan kendi kendine dayanıklı hâle gelmesini sağlıyor.

Kesintisiz Kazı Avantajı

Lazer sisteminde ise kazı işlemi sabit bir enerji kaynağı, birkaç lens ve kuyu başındaki lazer ekipmanlarıyla sürdürülüyor. Bu sayede ekipmanın kuyu dibine inmesi gerekmiyor; lazer yukarıdan gönderiliyor ve kazı işlemi sürekli devam edebiliyor.

Enerji Üretimi için Yeni Fırsat

Derinlik arttıkça yer altındaki kayaçların sıcaklığı da yükseliyor. Bu sıcaklık, kapalı devre boru sistemleriyle dolaştırılan suyun ısıtılması için kullanılabilir. Isınan su yüzeye çıkarılarak elektrik üretimi ya da ısıtma amacıyla değerlendiriliyor. Soğuyan su tekrar aşağı gönderilip işlem döngüsel olarak sürdürülebiliyor.

Teknik Bulgular ve Ekonomik Etki

Üç yıl önce başlatılan projede şu anda saatte 5 ila 15 metre arası kazı hızına ulaşıldı. En iyi sonuçlar granit gibi sert kayalarda elde edilirken, kireçtaşı gibi daha yumuşak taşlarda bazı zorluklarla karşılaşıldı. Yaklaşık 700 °C sıcaklık, lazer kazı için en verimli nokta olarak belirlendi. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte kazı hızının saatte 30 metreye çıkması, böylece geleneksel yöntemlere kıyasla 10 kat daha hızlı olması bekleniyor.

Maliyet açısından da önemli avantajlar söz konusu. Özellikle derin kazılarda mekanik yöntemlere kıyasla metre başına maliyetin dörtte birine (yaklaşık 1.000 €) düşmesi öngörülüyor.

Bu proje, ticari bir ürün ortaya çıkarmaktan ziyade, lazerle kazı teknolojisinin hangi dalga boylarında, hangi kayaçlarda nasıl çalıştığını ve çıkan kırıntıların hangi sıvılarla yüzeye taşınabileceğini test etmeye odaklanıyor. Ancak bu çalışmaların ileride ticari uygulamalara veya yeni projelere temel oluşturması oldukça muhtemel.

Yaz aylarında bolca elde edilen güneş enerjisini sonbahar ve kışa taşımak aslında mümkün. Asıl mesele, bu enerjiyi verimli şekilde depolayabilmek. Bu yenilikçi projede, depolamalı ısı teknolojisinin etkileyici bir örneğini görüyoruz.

Binanın merkezindeki merdiven boşluğuna, 21 metre uzunluğunda ve 3,1 metre çapında, 100.000 litre su alabilen devasa büyüklükte bir yalıtımlı su tankı yerleştirilmiş. Tank o kadar büyük ki, önce yerleştirilmiş, bina sonradan onun etrafına inşa edilmiş.

*Su tankının inşa esnasındaki görüntüsü

Bu dev tank, binanın dış yüzeyine yerleştirilen ve toplam 350 m²’lik alana yayılan güneş kolektörleriyle yaz boyunca ısıtılıyor. Yaz sonunda sıcaklığı 95 °C’ye ulaşan su, kış aylarında binanın ısı kaynağı olarak kullanılıyor. Yani bir sezonda toplanan ısı, başka bir sezonda tüketilmek üzere saklanıyor. Üstelik sistem sadece yaz aylarında değil, yıl boyunca güneşli günlerde üretilen fazla enerjiyi de depolayabiliyor.

İkinci bir ısı kaynağı olarak ise iki adet 12 kW gücünde hibrit ısı pompası kullanılıyor. Bu pompalardan biri su tankını, diğeri ise havalandırma sistemiyle dışarı atılan havadan geri kazanılan ısıyı kaynak olarak kullanıyor.

Çatının tamamı, 1.550 m²’lik alana yayılan fotovoltaik panellerle kaplı. Bu paneller yılda 258 MWh elektrik üretiyor; bu da binanın yıllık tüketimi olan 92,65 MWh’ın yaklaşık %275’i anlamına geliyor. Yani bina, tükettiği enerjinin yaklaşık üç katını üretiyor. Bu başarıda, binada kullanılan tüm ekipmanların (aydınlatma, elektronik cihazlar vb.) düşük enerjili seçilmesinin payı büyük.

*Pencere görünümlü, dikey yerleştirilmiş gizli güneş ısıtma panelleri

Bu enerji verimliliğine katkı sağlayan bir diğer unsur da, binanın dış cephesinde kullanılan 30–40 cm kalınlığındaki yalıtım malzemesi ve %90’a varan hava sızdırmazlığı. Dış yüzeydeki ahşap kaplama, doğal bir hava katarken zamanla yaşlanarak estetik bir görünüm oluşturuyor. İç yüzeyde ise alçıpan yerine kilden yapılmış paneller kullanılarak doğal bir iç ortam sağlanmış.

Sınıf ve odalardaki CO₂ seviyeleri sürekli izleniyor. Seviyeler yükseldiğinde, iç ortama koridorlardan taze hava çekiliyor. CO₂ belli bir sınırın üzerine çıktığında ise otomatik havalandırma sistemi dışarıdan temiz hava alıyor. Yazın aşırı ısınmayı önlemek için mikro delikli perdeler, hem doğal ışığın geçişine izin veriyor hem de ısıyı dışarı yansıtıyor. Geceleri bu perdeler açılarak içeride biriken ısının dışarı çıkması sağlanıyor. Kışın ise geceleri kapalı tutularak ısı kaybı önleniyor.

*Merdiven boşluğundaki dev su tankının görüntüsü

2019 yılında hizmete giren bina, 16 derslik ve 6 teknik sınıfta toplam 430 öğrenciye eğitim veriyor. 8.500 m²’lik alana sahip olan yapı, günümüze kadar herhangi bir yıpranma belirtisi göstermedi ve en az 50 yıl boyunca hizmet vermeye devam etmesi planlanıyor.

Dev su tankının dikey yerleştirilmesinin temel nedeni, suyun termal tabakalanmasından faydalanmak. Böylece sıcak su üstte, soğuk su ise altta toplanıyor. Bu sayede güneş panellerinden ısı almak için en soğuk su alttan gönderiliyor ve en yüksek verim elde ediliyor. Isıtma işlemi ise üstte biriken sıcak su kullanılarak yapılıyor. Bu yöntemle, tüm tankın yüksek sıcaklıkta olması gerekmiyor; yalnızca üst katmandaki sıcak su yeterli oluyor.

Elektrikli araçların sayısı hızla artarken, geleneksel benzin istasyonlarının yerini alacak yeni nesil şarj merkezlerine ihtiyaç duyuluyor. İngiltere’de yollardaki elektrikli araç sayısı 1,1 milyonu aşarken, bu dönüşüm enerji ve ulaşım alanındaki şirketleri daha yenilikçi adımlar atmaya zorluyor.

Ayrıca Bkz.Borusan Otomotiv'den şarj istasyonlarını tek bir noktada birleştiren uygulama: ChargeIQ

Instavolt firması, İngiltere’de iki otoyolun kesişim noktasında geleceğin şarj istasyonlarına örnek teşkil edecek büyük bir şarj merkezi kurdu. Toplam 44 adet 160 kW hızlı şarj ünitesine sahip bu istasyonda, 4 MWh kapasiteli bir batarya sistemi ve 870 panelden oluşan bir güneş enerji santrali yer alıyor. Tesisin en dikkat çekici özelliklerinden biri ise güneş enerjisi, elektrik şebekesi ve batarya sistemini entegre bir şekilde yönetebilmesi.

Merak edenler için Türkiye’nin en büyük şarj merkezi, İstanbul–Ankara otoyolu üzerindeki Bolu Highway Outlet AVM’de yer alıyor. Bu merkezde 23 farklı markaya ait toplam 113 hızlı şarj soketi bulunuyor.

İspanyol BlueSolar girişimi, bu sınırlamayı aşmak için yenilikçi bir çözüm geliştirdi. Geliştirdikleri özel ince film, PV panelin üzerine kaplanarak yalnızca verimli şekilde değerlendirilebilecek dalga boylarını panele geçiriyor; geri kalan ışığı—özellikle ısı yayan kızılötesi (infrared) ve bir miktar mavi ışığı—yansıtıyor.

Yansıtılan bu ışık, kule tabanlı bir konsantre güneş enerjisi (CSP) sistemiyle bir noktada toplanıyor ve yüksek sıcaklıklarda tuzu eritmek için kullanılıyor. Elde edilen erimiş tuz, özel tanklarda depolanıyor ve ihtiyaç duyulduğunda bu termal enerji, buhar türbiniyle elektriğe dönüştürülüyor.

Bu ısı enerjisi yalnızca elektrik üretimiyle sınırlı değil; endüstriyel proseslerde, yüksek sıcaklıkta hidrojen üretiminde ve deniz suyunun arıtılmasında da kullanılabiliyor. Ayrıca üretim şehir merkezine yakın bir alanda gerçekleştiriliyorsa, Avrupa’da yaygın olan merkezi ısıtma sistemlerine de entegre edilebiliyor.

Ayrıca Bkz.ABD’de 1500 konutlu bölgede toprak kaynaklı ısıtmaya geçiyor

BlueSolar ismini, panellerin bir kısmı mavi ışığı da yansıtmasından alıyor. Güneşi takip eden çift eksenli paneller, ayna gibi davranarak ısıyı kuleye yansıtıyor. Bu sayede paneller daha az ısınıyor, bu da doğrudan elektrik üretimini artırıyor.

Bu yeni teknoloji sayesinde firma, daha önce silikon bazlı panellerin erişemediği ışık spektrumundaki yaklaşık %50’lik enerjiyi kullanabilir hâle geldi. Panellerin soğumasıyla birlikte %10’luk ek bir elektrik üretimi sağlanıyor ve böylece geleneksel PV tarlalarına göre toplamda %60 daha fazla enerji üretilebiliyor. Üretilen bu enerjinin bir kısmı ısı formunda olduğu için ticari projelerde termal depolama sistemlerine aktarılıyor.

Termal depolama birimi, güneş battıktan sonra devreye girerek santralin gece de enerji üretmesini sağlıyor. Böylece yıllık yaklaşık 3300 saat üretim yapan bir tesis, 7000 saate kadar çıkabiliyor.

Aslında BlueSolar’ın kullandığı teknolojilerin çoğu hâlihazırda bilinen ve yaygın şekilde üretilen sistemlerden oluşuyor. Çift eksenli güneş takip sistemleri, PV paneller, termal odaklama kuleleri, tuz eritme ve türbinle elektrik üretimi halihazırda var olan teknolojiler. Fark yaratan tek bileşen, dalga boylarını ayırabilen özel film. Bu film teknolojisi için planlanan 1,7 milyon Euro’luk yatırımın 750 bin Euro’su Avrupa Birliği fonlarından sağlandı. Şirket şimdi film fabrikasını kurmayı ve ticari müşterilerle anlaşmalar yapmayı hedefliyor.

Isı pompalarının temel prensibi, dış ortamdan aldığı ısıyı iç ortama aktarmaktır. Bu sistemler, genellikle tükettikleri elektriğin dört katına kadar ısıyı içeri taşıyabilir. Ancak dış sıcaklık düştükçe verim de azalır; bu oran soğuk havalarda 2,5 kata kadar gerileyebilir. Soğuk havalarda ısı ihtiyacının artmasıyla birlikte elektrik tüketimi de ciddi oranda artar. Hatta bazı bölgelerde, aşırı düşük sıcaklıklarda ısı pompaları verimli çalışamaz hâle gelir. Ayrıca, hava kaynaklı sistemlerde kullanılan fanlar gürültü kirliliğine yol açabildiğinden tercih edilmeyebiliyor.

Ayrıca Bkz.Geleceğin nükleer reaktörleri “güneş tuzlarıyla” şekilleniyor

Sorun şu ki bu ısı kuyularının sondajı ciddi bir ön yatırım gerektirmekte. Bu ön yatırımı azaltmanın en iyi yolu ise aynı kuyudan birden fazla evin yararlanmasını sağlamak. Bu yaklaşımı benimseyen ABD’de üç şirketin yaptığı ortak çalışma ile toplam 1500 evden oluşan 14 toplu konut projesi toprak temelli ısıtmaya geçecek. Sondaj ve yer altı ısı değişim sistemlerini bu alanda uzmanlaşmış Dandelion Energy üstlenirken, toprak kaynaklı ısı pompalarında Enertech Global ürünleri kullanılacak. Projelerin inşasını ise ABD’nin en büyük konut geliştiricilerinden Lennar gerçekleştirecek.

30 Milyon Dolar Tasarruf Sağlayacak

Bu sistem sayesinde, Lennar konutlarının sahipleri, hava kaynaklı sistemlere göre 20 yılda yaklaşık 30 milyon dolar tasarruf sağlayacak. Ayrıca yatırım maliyetinin %30’unu da vergi indirimi olarak geri alacaklar.

Sistemin çalışma prensibi oldukça basit. Isı pompasının soğuk tarafına bağlanan su, yer altındaki kuyuya gönderilir ve 100 metre derinliğe kadar inip tekrar yüzeye çıkar. Bu süreçte ısınan su, pompa tarafından ısıtma sistemine aktarılır. Isı pompasının sıcak tarafı ise yerden ısıtma, kalorifer, havalandırma ve sıcak su sistemlerine bağlanır. Isı pompalarının ortalama ömrü 20 yıl civarındayken, ısı kuyuları 50 yıl kadar kullanılabilir.

Fakat Çin bu teknolojiye düzenli yatırım yapıp ilerletmeye devam ediyor. Yoğunlaştırılmış güneş enerjisinde hareketli aynalar ile güneşten gelen ışık belli noktalarda yoğunlaştırılıyor ve sonra buradan yüksek yağ ısıya dönüştürülüp başka yere aktarılıyor ve ısı depolama sisteminde saklanıyor. Sonra bu ısı enerjisi istenildiği zaman bir buhar türbininden geçirilerek elektrik üretiliyor. Bu şekilde 24 saat üretim yapan hatta bulutlu günlerde de çalışmaya devam eden santraller hali hazırda mevcut.

Ayrıca Bkz.Nükleer atıkları tüketen erimiş tuz nükleer santrali geliyor

Enerji santrallerinin önemli kurulum maliyetlerinden birisi de çoğu kimsenin bilmediği yüksek voltajlı gerilim hatları. Bu hatlar bazen onlarca kilometre uzuyor ve her iki tarafta da ciddi trafo maliyetleri oluyor. Sadece PV panellerden oluşan GES’ler bu pahalı hatları sadece gün ışığında kullanıyor. Günün diğer saatlerinde bu değerli hatlar boş kalmakta. Bu yüzden son zamanlarda hibrit santraller ülkemizde hem özendiriliyor hem de kurulmaya başlandı. Ancak bu hibrite çevirme işi bizde genelde rüzgar ve hidroelektrik santrallerinin etrafına PV panel döşemekten öteye geçmiyor. Çünkü hali hazırda GES santrallerinin yanına rüzgar türbini veya HES kurmak doğal kaynak eksikliğinden mümkün olmuyor. Genelde buna bulunan çözüm dev bataryalar ile gündüz üretilen elektriği gece yüksek gerilim hattından aktarmak ama bataryalar aşırı pahalı olduğu için buda genelde tercih edilmiyor. 

Çin'den tam hibrit santral

Çin ise bu soruna müthiş bir çözüm bulmuş. Gündüz PV panellerden üretilen elektrik şebekeye verilirken, yoğunlaştırılmış güneş enerjisi santralinde üretilen enerji ısı depolama tesisinde saklanıyor. Gece olduğunda ise bu termal ısı depolama tesisinde buhar türbini çevrilip elektrik üretiliyor. Bu şekilde santral gece gündüz üretim yapmakta. Bu da ilk defa sadece güneşten oluşan bir hibrit santral demek. Güneş enerjisi santralleri her yerde kurulabildiği için CSP yani yoğunlaştırılmış güneş enerjisi ciddi bir önem kazanmış oluyor.

Türkiye'de uygulanabilir

Bu şekilde Türkiye’de kurulan tüm PV bazlı güneş santrallerinin yanına yoğunlaştırılmış güneş enerjisi santrali ve termal ısı depolama ekleyerek hiç ekstra lisans, iletim hattı ihtiyacı duymadan talebin yüksek ve fiyatların da yüksek olduğu akşam saatlerinde üretime devam etmek mümkün.

Şimdilerde tüm bu alanda faaliyet göstermek isteyen girişim şirketleri ya duraksamaya girmiş durumda ya da kapılarını kapatıyorken yeni bir girişim tüm bu sorunları çözdüğünü iddia ediyor. Bu şirketlerin en büyük sorunu santralin inşası sırasında devamlı oluşan kontroller ve yeni teknolojinin getirdiği yeni materyallerin lisanslanması için olan süreçler. Thorizon firması tüm nükleer reaksiyonu kısaca ısının üretildiği yeri bir kartuş içine alarak çözmüş. Bu sayede standart materyallerden oluşan kartuş bir kere lisanlanırsa onun ısı enerjisini kullanacak santralin konuşlandığı yerde testlere tutulmasına gerek duyulmuyor. 

Nükleer yakıt temini de aslında oldukça maliyetli bir süreç ama firma burada da nükleer santrallerinin atıklarını bedavaya hatta üstüne ücret alarak yakıt temin edecek. Bu sayede tek taşla iki kuş vurarak hem maliyet azalmış oluyor hem de nükleer atıklardan kurtulunuyor. Ayrıca kartuşların ömrü tükettiğinde (yaklaşık 5-10 yılda) daha yeni teknoloji ile hazırlanmış olan kartuşlar ile değiştirilebiliyor.

Ayrıca Bkz.Utrecht şehrindeki kanalizasyon suları evleri ısıtacak

Toplam 250 MW ısı, 100 MW elektrik gücü olacak Thorizon One reaktörünün gücü gerektiğinden 50 MW ile 300 MW aralığında ayarlanabiliyor. Böylece talebin düşük olduğu vakitlerde erimiş tuz içinde depolanan ısı, talebin yüksek olduğu saatlerde enerjiye çevrilebiliyor.

Reaktörde yüksek basınçlı bir alan olmadığından patlama olasılığı yok. Reaktör sadece tuz pompalanırsa enerji ürettiğinden kendi haline bırakılırsa kapanmakta. 

Üretilecek elektrik fiyatını 60 Euro/MWs civarında olmasını bekleyen firma bu şekilde belki güneş ve rüzgardan pahalı kalacak ancak baz yük yani devamlı enerji üreteceki Ğstelik esnek kapasitesi sayesinde enerji depolayabilme şansıda mevcut. Zira bildiğiniz gibi güneş ve rüzgar kesintili güç kaynakları, bunlardan devamlı yararlanmak için ya çok gelişmiş iletim hatları gerekiyor (zira her yerde aynı anda rüzgar esmez yada güneş olmaz değil illa bir yerde vardır) yada pahalı elektrik depolama tesisleri kurmak gerekiyor. Onun yerine güvenebileceğiniz kendiliğinden depolamaya uygun bir nükleer santral, şebekenin düzgün çalışması için çok önemli zira diğer durumda fosile dayanan ve aşırı pahalı olan gaz çevrim santrallerine muhtaç kalıyorsunuz.

İlk reaktörün 2030 yılında inşa etmeyi planlayan firma daha geçtiğimiz günlerde ikinci yatırımı olan 20 milyon Euro’yu alarak toplam yatırım miktarını 42,5 Milyon €’ya yükseltti.

20 bin evin ısıtma ve sıcak su ihtiyacı atık su arıtma tesislerinden karşılanacak

Hollanda’nın en büyük şehirlerinden birisi olan Utrecht’de merkezi ısıtma sisteminin %15’lik kısmı ya da 20.000 evin yıllık ısıtma ve sıcak su ihtiyacı artık tek seferde atık su arıtma tesisinden karşılanıyor.  Atık su arıtma tesisine gelen su, dış hava sıcaklığına göre her mevsim yüksek oluyor. Genelde lavabo ve duş sularını da içerdiği için gelen suyun ısısı kışın yaklaşık 12 °C, yazın ise 24 °C’ı buluyor. 

Esasında atık sudan çekilen enerji 16-18 MW civarında ısı sağlarken, bunun için 9 MW elektrik enerjisi harcandığından toplamda 27 MW civarı bir ısı elde ediliyor. Amonyak bazlı soğutma gazına sahip 4 ısı pompası, 18 metre yüksekliğe ve 18 metre çapa sahip bir sıcak su tankını merkezi ısıtma sistemine vermeden önce tampon olarak kullanacak.

Sistemin ısı pompası Johnson Control isimli şirketten, kullanılan yüksek voltajlı motorlar Innomotics tarafından geliştirilirken proje Eneco şirketi tarafından yönetiliyor.