Şimdi Ara

Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
1 Misafir - 1 Masaüstü
5 sn
33
Cevap
2
Favori
2.566
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
12 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
Giriş
Mesaj
  • Bir otomobil alacağımızı varsayalım. Büyük ihtimalle hepimizin ilk bakacağı özellikler tork, beygir gücü, 0-100km hızlanması olur. Ancak sürücü aracı yolda tutamadıktan sonra tüm bunların ne önemi var? Bu konuda süspansiyon sistemlerini elimden geldiğince anlatmaya çalışacağım. Kendi bilgilerim doğrultusunda bu konuda soracağınız bir çok soruyu cevaplayabilirim.

    Süspansiyon sistemlerindeki amaç tamamen aracın yüzey ile olan ilişkisini arttırmak ve sürüş stabilitesini en üst düzeyde tutmaktır. Aracı en maximum seviyede sorunsuz ve güvenilir bir dönüş yapılabilmesini sağlamaktır. Süspansiyon sistemleri tıpkı emniyet kemeri, hava yastığı gibi sürücü ve yolcu güvenliğini sağlamak amacı ile de tasarlanır.

    Newton’un hareket kanunua göre bütün kuvvetlerin yön ve büyüklük bileşenleri vardır. Tekerlek bir tümsekten geçerken, yukarı yönde bir ivmelenme söz konusudur. Bu ivmelenme neticesinde eğer süspansiyon olmasa aracın yerle bağlantısı kesilerek son derece stabil olmayan bir durum oluşacaktır. İşte bu noktada süspansiyonun yukarı ivmelenmeyi absorbe edip tekerleğin yol ile olan bağlantısını sürdürmesini sağlaması gerekmektedir.

    Süspansiyon sistemleri 4 ayrı kısımdan oluşur. Bunlar şasi, süspansiyon sistemi, direksiyon sistemi ve lastiklerdir.

    Süspansiyon sistemlerinin parçalarına geçecek olursak tek tek açıklamakta ve ilerlemekte fayda var diye düşünüyorum.

    1. Yaylar

    Tekerlekler hariç aracın bütün yükünü üzerlerinde taşırlar. Esnek yapıları sayesinde tekerleğin tümseklerde şasiye yaklaşıp, çukurlarda şasiden uzaklaşmasına izin vererek sarsıntıların hissedilmesini en aza indirirler.

    Yay Çeşitleri Şunlardır;

    Yaprak yaylar
    Helisel yaylar
    Burulma çubuklu yaylar
    Pnömatik(hava yastıklı) yaylar
    Hidro pnömatik yaylar

    ----------------------------------
    Yaprak Yaylar

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Genellikle kamyon ve eski tip otomobillerde kullanılır. Yay çeliğinden üretilen bu yapraklar üst üste konularak kelepçelerle sabit turmaları sağlanır. Boyları birbirinden farklı, yaprakların üst üste dizilmesiyle oluşturulan bu sistem genellikle ağır yük taşımacılığı yapan araçlarda kullanılır. Parçaların tümü, bir merkez cıvatasıyla birbirine bağlanır. Ana yaprağın her iki ucu kıvrılarak ön dingile ve askı sistemlerine bağlanır.turulur. Yaylanma sırasında yay yaprakları birbiri üzerine sürtünerek kayma yaparlar, sürtünmenin en aza indirilmesi yaprakların ömrünü uzatır. Yapraklar birbiri üzerinde kayma yaparak yaylanması sağlarlar ve dikey ivmelenmeden oluşan enerjiyi absorbe ederler. Günümüzde artık neredeyse hiç kullanılmayan bu sistem, en verimsiz süspansiyon sistemlerinden birisidir.

    Helisel Yaylar

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Binek arabalarının ve yolcu otobüslerinin askı sistemlerinde kullanılır. Yuvarlak kesitli yay çeliğinden yapılmış çubukların ısıtıldıktan sonra kalıplar üzerine sarılmasıyla şekillendirilir. Uçları yay tablasına düzgün olarak oturacak şekilde yapılır. Her aracın ağırlığı farklı olduğundan yay çapı ve bakla sayısı buna göre üretilir. Helisel yaylar, ön askı sisteminde alt ve üst salıncaklar arasına bağlıdır. Helisel yaylar, kırıldığında veya esnekliğini kaybettiğinde yenileriyle değiştirilir. Bunun dışında herhangi bir bakıma gerek yoktur.

    Burulma Çubuklu Yaylar

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Burulma çubuklu yaylar bir veya birden fazla uzun çelik çubuklardan meydana gelir. Bu çubuklar burulmaya karşı dirençli malzemelerden üretilir. Çubuğun bir ucu kare şeklinde yapılarak aracın şasisine dönmeyecek şekilde sabitlenir. Diğer ucu da askı sisteminin uçlarından birisine bağlanarak, yolda tekerleğin hareketlerini yumuşatıp yaylanmayı sağlar. Çok uzun ömürlü olmazlar ve ani ve sert yüklenmelerde kırılabilirler. Günümüzde genellikle araçların arka süspansiyonlarında kullanıldıkları görülür.

    Pnömatik(hava yastıklı) Yaylar

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Pnömatik yaylar, havalı askı sistemlerinde kullanılır. Her tekerde yay yerine hava yastığı bulunur. Genellikle yolcu otobüsleri, kamyon gibi basınçlı hava sistemi bulunan ağır taşıma araçlarında kullanılır. Hava yastığı, koruyucu bir kap içinde hava ile şişirilmiş lastik körükten meydana gelir. Aracın bütün ağırlığı bu hava yastıklarına biner. Hava yastıkları, araç kompresöründen gelen basınçlı hava ile şişirilir. Sistemde bulunan seviye ayar supabı, kasa ile dingil arasındaki mesafenin her konumda eşit kalmasını sağlar. Seviye ayar supabının komuta kolu dingiller ile irtibatlıdır. Araç yükünün fazla olması halinde kasa yastıklar üzerine oturup dingillere yaklaşmak ister. Yastığın çökmesiyle komuta kolu, seviye ayar supabını etkileyerek yastıklara dolan havanın basıncının artmasını sağlar. Yastıklar, kasa ile dingil arasında ayarlanmış mesafeye gelene kadar şişer. Araç yükünün azalması halinde hava yastıkları serbest kalarak dingil ile kasa arasındaki mesafeyi açmak ister. Bu durumda da komuta kolu, seviye ayar supabını ters yönde etkileyerek yastık hava basınçlarını gerektiği kadar düşürür. Havası indirilen yastıklar, kasa ile dingil arasındaki ayarlanan mesafenin sabit kalmasını sağlar. Komuta kolu, seviye ayar supabı ile birlikte çalışarak araç yükünün artması halinde hava yastıklarına basılan havanın basıncını arttırır. Yük azalması halinde yastık hava basınçlarını düşürülür. Sonuç olarak dingil ve kasa arasındaki mesafe her zaman sabit tutar.

    2. Amortisörler

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Süspansiyon sistemini şu ana kadarki kısmıyla düşündüğümüzde bir fırlatma mekanizmasından farklı olmadığını göreceksiniz. Çünkü yaylar üzerlerine gelen yükü yumuşatarak tersi yönde iletme görevini üstlenirler. Yani tümsekten geçen araçta tekerlek şasiye yaklaşır ve yay iyice sıkışır, yay eski haline dönerken büyük bir kuvvetle tekerleği geri iter ve yukarı doğru seken araç yerçekimiyle tekrar yere konar ve yayı sıkıştırır. Bu salınımlar hiç durmadan devam eder. İşte bunun olmasını engelleyen sadece ufak bir parçadır. Süregelen salınımları absorbe ederek yok eden bu parçaya amortisör adı verilir.

    Günümüz araçlarının tamamında boru amortisörler kullanılır. Bu amortisörler tesir yönünden ikiye ayrılı bunlar; tek tesirli ve çift tesirlidir. Tek tesirli amortisörler, açılma veya kapanma halinden yalnız birinde görev yapar diğerinde serbesttir. Çift tesirli amortisör ise hem açılma ve hem de kapanma halinde görev yaparlar ve en çok kullanılan amortisör tipi de budur.

    Amortisör üzerine yük bindiğinde kapanmaya zorlanır. Bu sırada amortisörün kapanmaya başlamasıyla beraber ucunda piston olan amortisör mili, içi hidrolik yağ ile dolu silindir içinde aşağı doğru ilerlemeye çalışır. Fakat sıvıların sıkıştırılamaz prensibine bağlı olarak, hidrolik sıvı yer değiştirir. Pistonun baskısı devam ederken, hidrolik sıvı pistonun ucundaki çift yönlü sübaplı küçük deliklerden dışarı çıkmaya çalışır. Bu sayede amortisör yavaş yavaş kapanır ve üzerine etkiyen basıncın büyük bir kısmını hidrolik sıvının sürtünme kuvveti olarak absorbe eder. Amortisör ters yönde yüklendiğinde yani açılmaya zorlandığında ise, piston üzerindeki çift yönlü sübaplı deliklerden sıvı tekrar alt tarafa dolmaya çalışır ve yavaşça amortisör genişler. Sonuçta gerek genişleme gerek sıkışma olsun, amortisör içerisindeki pistonun hareketi yavaşlatılarak iletilir.Bu da tekerleğin salınım hareketinin ve titreşimlerin mümkün olduğunca kısa sürede yok edilmesini sağlar.

    3. Askı Sistemleri

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Tekerleklerin araçla bağlantısını sağlayan sistemlerin tümüne “askı sistemi” denir. Ön tekerleklerin araca bağlantısını sağlayan sisteme ön askı sistemi, arka tekerleklerin araca bağlantısını sağlayan sisteme ise arka askı sistemi denir. Askı sistemi, tekerleklerin virajlarda yanal kuvvetlerin etkisinde yola sürekli düz basmasını ve yol yüzeyindeki girinti-çıkıntıların oluşturduğu yanal titreşimlerin en aza indirilmesini sağlar.

    4. Denge Çubukları

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Denge çubuğu veya diğer adıyla stabilizatör, virajlarda merkez kaç kuvvetinin etkisiyle araç gövdesi dışa doğru savrulan aracın tekerlekler arasındaki açı farkını azaltarak daha kontrollü hareket etmesine olanak verir. Kısaca savrulma sunucu dışta kalan yay basılmaya içte kalan yay açılmaya zorlanır. Bu durumda denge çubuğu tekerlek arasındaki farklı durumu burulmak suretiyle azaltır. Böylelikle direksiyon hakimiyetini çoğaltıp aracın savrulmasını ve sağa sola yatmasını ve bir miktar da kaymayı önler. Bazı araçlarda denge çubuğunun yanı sıra birde dayanma çubuğu bulunur. Dayanma çubuğu alt salıncakla şasi arasına bağlanır ve salıncakta meydana gelen kaymayı önler.

    5. Rotiller

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    Rotil bir küresel mafsal olup aks başının salıncaklara bağlantısını yapan parçadır. Aks başının üst salıncağa bağlantısını yapan parçaya üst rotil, alt salıncağa bağlantısını yapan parçaya da alt rotil denir. Rotiller üretim sırasında yağlanıp hazır hale getirilirler, sonradan bir yağlama yapılması mümkün değildir. Rotillerin genel görevi, aks bağlantılarının tekerleğin değişik durumlarında dahi bağlantısının sürekliliğini sağlar. Örneğin aracın ön tekerleği bir tümsekteyse, rotiller hareketli bir mekanizma olduğundan aksı hafif yukarı kaldırarak yine bağlı kalmasını sağlar. Yani bir nevi insan kolunun gövdeye bağlanması işlevini üstlenir. Bunlara otomobillerin eklemleri de denilebilir.

    kaynak



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi nk061 -- 27 Kasım 2014; 14:18:00 >







  • Elinize sağlık güzel konu bir çok soruma cevap buldum.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • quote:

    Orijinalden alıntı: scaner123

    Elinize sağlık güzel konu bir çok soruma cevap buldum.

    Rica ederim, 1 kişiye bile faydamız dokunuyorsa ne mutlu bize.

    Konuya pek ilgi yok bu arada.
  • Suspansiyondan çok nedense debriyaj balatası ve şanzuman benim ilgimi çekiyor.Hidrolik olunca yukarıda kavraması, cift kavramada iki debriyaj bulunup ilkinin 1,3,5,7 ikincisinin 2,4,6 vitese gecirdigi vsvs.

    Yararlı konu olmuş.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • quote:

    Orijinalden alıntı: DCraig49

    Suspansiyondan çok nedense debriyaj balatası ve şanzuman benim ilgimi çekiyor.Hidrolik olunca yukarıda kavraması, cift kavramada iki debriyaj bulunup ilkinin 1,3,5,7 ikincisinin 2,4,6 vitese gecirdigi vsvs.

    Yararlı konu olmuş.

    Yakında debriyaj sistemi ile alakalı bir yazı daha hazırlamayı ve paylaşmayı düşünüyorum.

    Takipte kalın.
  • nk061 kullanıcısına yanıt
    Bekliyorum hocam.

    Bilmediğim, eksik kaldığım yerleri öğrenmiş olurum.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • Başlıkta VW olsaydı şu anda konu popülerdeydi
    Böyle yararlı konuları nadir görüyoruz artık. Eline sağlık.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • Eline sağlık kardeşim...


    Konunun devamını görür gibiyim bağımsız süspansiyon torsiyon savaşları...
  • quote:

    Orijinalden alıntı: MAXSTAR

    Başlıkta VW olsaydı şu anda konu popülerdeydi
    Böyle yararlı konuları nadir görüyoruz artık. Eline sağlık.


    Teşekkürler

    Elimden geldiğince teknik konular paylaşmaya çalışıyorum.

    Forum iyice haber paylaşım sitesine döndü.

    He birde araç tavsiyesi.

    Umarım eski günlerine geri döndürebiliriz.
  • quote:

    Orijinalden alıntı: ..NeyzeN..

    Eline sağlık kardeşim...


    Konunun devamını görür gibiyim bağımsız süspansiyon torsiyon savaşları...

    Abi teşekkürler..

    Bağımsız süspansiyon konusuna pek girmek istemedim çünkü detaylıca bilmiyorum.

    Ama son zamanlarda bağımsız süspansiyonları da araştırmıyor değilim hani, her an ona da bir konu açabilirim.

    Açabilirim açmasına da ilgi yok.




  • Edc sistemi hakkında bir kaç bir şey yazarsanız sevinirim.
  • quote:

    Orijinalden alıntı: Maxib0sS

    Emektar bir konu. Bir çok soruma yanıt buldum. Eline,emeğine sağlık hocam.

    Teşekkürler, birilerine faydamız dokundu ise ne mutlu...
  • Emeğinize sağlık.Forumda bu tür konular görmek güzel.
  • önlerde sık kullanılan meşhur mac pherson sistemi:

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?

    arkalaradaki torsiyon çubuğu

     Süspansiyon sistemi nedir, nasıl çalışır ?



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi _mp_ -- 27 Kasım 2014; 16:38:14 >




  • İlgilenenler için

    Alttan çekim fotolarla arka süspansiyon tipleri.
    http://forum.donanimhaber.com/m_75160618/tm.htm

    Ön Düzen // Bağımsız Süspansiyon Tipleri // Yalpa Ekseni // Denge Çubukları //
    http://forum.donanimhaber.com/m_54940851/tm.htm
  • nk061 kullanıcısına yanıt
    Naci abi eline sağlık bilgilendirdin. KEske böyle paylaşımlar çoğalsada birşeyler öğrenebilsek.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • emreoz25 E kullanıcısına yanıt
    Elimden geldiğince bir şeyler anlatmaya çalışıyorum.

    Biraz alıntı, biraz benden derken çıkıyor ortaya bir şeyler.
  • elinize sağlık, güzel bir konu olmuş.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • Elinize sağlık. Özlenmiş harbiden teknik konular
  • Elinize kolunuza emeginize saglik.

    < Bu ileti mobil sürüm kullanılarak atıldı >
  • 
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.