Yeni Kayıt
Konudaki Resimler
|
|
_____________________________
"Sadece arkadaşız."
|
Bildirim
[ Determinizmin Tarihçesi ]
Sıcak Fırsatlarda Tıklananlar
Editörün Seçtiği Fırsatlar
Daha Fazla 
Bu Konudaki Kullanıcılar:
Daha Az 
1 Misafir - 1 Masaüstü
Giriş
Mesaj
-
-
Determinizmi yıkan iki şey Kuantum fiziği ve kaos teorisidir.
Kaos teorisine göre sistemler başlangıç koşullarına hassas bağımlıdır. Biz fiziki dünyada hesap yaparken her zaman bir şeyleri ihmal ederiz zannedilir ki ihmal edilenler en az limitine doğru giderken hata da lineer biçimde en az limitine gider. kaos teorisi bunun yanlış olduğunu gösterir. başlangıç koşulları hiç bir zaman tam bir kesinlikle hesaplanamayacağı için gelecekte sistemin tahmin edilemez hale gelmesi kaçınılmazdır.
Aşağıdaki grafikte kaos teorisini bulan Edward Lorenz'in tarihi deneyinde, girdilerin son rakamını yuvarlatarak vermesi sonucu başlangıçta birbirinin aynı gibi giden eğrilerin sonuçta nasıl birbiri ile alakasız hale geldikleri görülüyor.
_____________________________ İmzanız kural dışıdır! || Uymanız gereken imza kurallarını okumak için tıklayınız.
-
kao, yani bundan hiç bir şeyin ne olacağı ve neyin nasıl olacağı kestirilemez, onumu anlıyoruz? _____________________________ -
C4 öyle demek değil işte. Bilimde klasik mekaniğin sarsılmaz bir yeri vardır, deterministik mekanik kullanılarak uydular yörüngelerine fırlatılır, Aya roket gönderilir. otomobillerin hareketleri belirlenir. Bu gibi alanlar klasik mekaniğin, yani lineer bilimlerin yani determinizmin alternatifsiz uygulandığı alanlardır (dikkat edersen eğrinin bir yere kadar aynı gittiğini görürsün). Ancak iş atmosfer olayları, türbülans v.b. gibi gibi çok daha komplike gibi olayları açıklamaya gelince kaosla karşılaşılır ve işin içinde çıkılamaz.
kaos teorisinin bir de ikinci yönü var. madem böyle bir teori ortaya atıldı, kaos doğanın silinip atılamaz bir gerçeği, o halde bu teori ile hangi sorulara yanıt veririz kısacası biz bu kaosu nasıl inceleriz, nasıl tanımlanabilir hale getiririz bu konular üzerine çalışılmış. bu konuda yapılan çalışmalar ile kaos bilimi doğmuş. bu konuda internette çok kaynak var. kaos bilimi ve oluşturulan matematik modeller ile borsadaki dalgalanmalar, güneş lekeleri, türbülans hatta küresel ısınma başarı ile açıklanmış ve bu yeni bilim kendine bir yer edinmiştir. kaos, Deterministik Öngörü Fantazisini yıkar (Bu literatürde aynen böyle geçer. Deterministik Prediction Phantasy) Ama diğer yönüyle kendisi deterministik gözükür ama bu asla kendisi ile çelişmez._____________________________ İmzanız kural dışıdır! || Uymanız gereken imza kurallarını okumak için tıklayınız.
-
şu meşhur belirsizlik ilkesi nedir?
kabaca örneklersek:
bir atom altı parçacığın aynı anda hem hızını hem konumunu bilemezsiniz, daha doğrusu birini ne kadar iyi bilirseniz diğerinin o kadar cahili olursunuz,
çünkü ölçme süresince ölçtüğünüz varlığı etkilersiniz, bir kuvant hakkında bilgi edinirken ona radyasyon gönderirsiniz bu da kuantın durumunu değiştirir dolayısıyla kuantın gerçek durumunu tamamen bilemezsiniz..
kaotika nın verdiği grafikte ise başlangıçta yapılan yuvarlamanın etkisininin giderek katlandığı görülüyor...
bunu fizik deneylerinde kendim de bizzat gördüm, en başta aldığınız + - 5 hata payı sonunda katlana katlana + - 500 e dönüşüyor...
fakat bu yine de bizim bilgisizliğimizden kaynaklanıyor, biz bilgiye ulaştıkça kaos da ortadan kalkar..
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi vese -- 20 Ocak 2006 0:02:18 >_____________________________ -
ama burada asıl soru şu:
belirsizlik sadece gözlemden mi kaynaklanır yoksa maddenin özünde de belirsizlik-rastgelelik (randomness) var mıdır?
bunun cevabını henüz alamadım
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi vese -- 20 Ocak 2006 0:04:54 >_____________________________ -
quote:
belirsizlik sadece gözlemden mi kaynaklanır yoksa maddenin özünde de belirsizlik-rastgelelik (randomness) var mıdır?
Bütün problem bu sorunun yanıtının da henüz belirsiz olmasından kaynaklanıyor...._____________________________ Smile... Tomorrow will be worse. -
kao, tamamda doğa sadece türbülanslar, atmosfer olayları değilki, doğada neyin ne olacağı önceden bilinen bir çok şey var. kaos teorisi bunlara nasıl bakıyor? yada kaos teorisini boşver, sen nasıl bakıyorsun? mesela kraliçe arının yumurtadan çıkar çıkmaz diğer larvaları araştırıp rakiplerini öldürmesini nasıl açıklıyorsun yada kaos teorisi bunu nasıl açıklıyor? bu da bir doğa olayı değilmi sonuçta? _____________________________ -
Sırf bu forumda dolaşırken oluşan büyük merakımdan dolayı özellikle "modern fizik" dersi alacağım.
Bu arada unutmadan ; yazı için teşekkürler ...
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi neverlate -- 20 Ocak 2006 0:13:48 >_____________________________ Smile... Tomorrow will be worse. -
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
Sırf bu forumda dolaşırken oluşan büyük merakımdan dolayı özellikle "modern fizik" dersi alacağım.
Bu arada unutmadan ; yazı için teşekkürler ...
aman hocam 2 kere düşün, o dersi alan herkes dumur...
sen dersi boşver birgün kampüste buluşalım "görelilik teoremi"nden başlayalım mütaalaya
bakarsın nobel almışız
_____________________________ -
quote:
biz bilgiye ulaştıkça kaos da ortadan kalkar..
İhmal edilenlerin her zaman olduğu ve bunun sonucunda da sonucun da buna bağlı olarak tam bir kesinlikte olmayacağı zaten bilinen bir gerçekti, o halde kaos teorisine ne gerek vardı, kaos teorisi neyi anlatmak istiyor diyebilirsiniz. bilinmeyenlerini 0 limitine götürürsek yani hesaplamalarımızı mutlak kesin limitine götürürsek sonuçlar da mutlak doğru limitine giderdi.
İşte öyle olmuyor, kaos teorisi öyle düşünülemez olduğunu anlatmaya çalışıyor. ben burda koca kitabı birkaç cümle ile özetleyemem ama neden öyle düşünmemek gerektiğini kaos ile ilgili kitaplarda örnekleri ile anlatıyor. Lineer ve ideal düşünülürse seninki gibi bir sonuç çıkıyor. örneğin bir cismi uzaya fırlatalım biz fırlatma çısında yaptığımız küçük bir hata aynı oranda bir hataya neden olur, hata limitini sıfıra götürürsek sonuç ta mutlak doğruya gider. Ama evrende herşey böyle lineer değil. Mesela aynı deney engellerle dolu bir bilardo masasında tekrarlanırsa sonucun çok daha farklı olduğu görülür bir süre sonra topların birbirinden tamamen alakasız hareket ettiği görülür. En basitinden atmosfer olaylarını örnek verebilirm. atmosfer olayları öyle karmaşık ki atmosferdeki her bir nokta ayrı bir belirsizlik kaynağı gibi davranıyor. Yani sonuç olarak bu düşünceyi evrendeki tüm geleceği planlamaya uygularsak böyle bir düşünce imkansız olur. kaldi ki materyalizme göre evrenin sonu yok. bizim gözleyebildiğimiz sınırlar evrenin sınırları değil. ötesinde ne var bilmiyoruz._____________________________ İmzanız kural dışıdır! || Uymanız gereken imza kurallarını okumak için tıklayınız.
-
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
quote:
belirsizlik sadece gözlemden mi kaynaklanır yoksa maddenin özünde de belirsizlik-rastgelelik (randomness) var mıdır?
Bütün problem bu sorunun yanıtının da henüz belirsiz olmasından kaynaklanıyor....
Burada bir yol ayrımı çıkıyor. şayet böyle bir şey olmasa idi her şey belirli olsa idi o zaman maddenin sonlu olduğu maddenin arkasında başka gerçekler olduğu, evrenin yaratılmış olduğu belki akla gelebilirdi. ama belirsizlik var. bu durumda da yine tanrının iradesi ile karşı karşıya gelindiği düşüncesi ile yol ayrımına gelenler olabilir. ama materyalistler öyle düşünmüyor ve bunun cevabının yine maddede aranması gerektiğini düşünüyor. kaldı ki geçmiş tecrübeler ışığında bilim maddenin sonuna geldiğini söyleyemiyor. inaçların egemen olduğu çağlarda atomun maddenin bölünemez temel yapıtaşı olduğu söylenmişti ama atom bölündü, aynı şey proton için söylenmeye kalkıldı ama proton da bölündü . Bilim bundan ders aldı bugün foton un bile altında neler olduğu hakkında teoriler ortaya atılıyor. yani bana göre madde gerçeği ile karşı karşıyayız başka gerçek yok._____________________________ İmzanız kural dışıdır! || Uymanız gereken imza kurallarını okumak için tıklayınız.
-
quote:
Orjinalden alıntı: kaotika
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
quote:
belirsizlik sadece gözlemden mi kaynaklanır yoksa maddenin özünde de belirsizlik-rastgelelik (randomness) var mıdır?
Bütün problem bu sorunun yanıtının da henüz belirsiz olmasından kaynaklanıyor....
Burada bir yol ayrımı çıkıyor. şayet böyle bir şey olmasa idi her şey belirli olsa idi o zaman maddenin sonlu olduğu maddenin arkasında başka gerçekler olduğu, evrenin yaratılmış olduğu belki akla gelebilirdi. ama belirsizlik var. bu durumda da yine tanrının iradesi ile karşı karşıya gelindiği düşüncesi ile yol ayrımına gelenler olabilir. ama materyalistler öyle düşünmüyor ve bunun cevabının yine maddede aranması gerektiğini düşünüyor. kaldı ki geçmiş tecrübeler ışığında bilim maddenin sonuna geldiğini söyleyemiyor. inaçların egemen olduğu çağlarda atomun maddenin bölünemez temel yapıtaşı olduğu söylenmişti ama atom bölündü, aynı şey proton için söylenmeye kalkıldı ama proton da bölündü . Bilim bundan ders aldı bugün foton un bile altında neler olduğu hakkında teoriler ortaya atılıyor. yani bana göre madde gerçeği ile karşı karşıyayız başka gerçek yok.
Yani diyorsun ki kuantum fiziği , bir inancın gölgesinde (bir inancın önkabulü sonucunda) ortaya çıkmış bir bilim! dir... Ben buna "bilim" diyemem ki.....Ne derim: Bilinemezlik fikri, belirsizlik felsefesi....
< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi neverlate -- 20 Ocak 2006 0:57:47 >_____________________________ Smile... Tomorrow will be worse.
-
quote:
Orjinalden alıntı: kaotika
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
quote:
belirsizlik sadece gözlemden mi kaynaklanır yoksa maddenin özünde de belirsizlik-rastgelelik (randomness) var mıdır?
Bütün problem bu sorunun yanıtının da henüz belirsiz olmasından kaynaklanıyor....
Burada bir yol ayrımı çıkıyor. şayet böyle bir şey olmasa idi her şey belirli olsa idi o zaman maddenin sonlu olduğu maddenin arkasında başka gerçekler olduğu, evrenin yaratılmış olduğu belki akla gelebilirdi. ama belirsizlik var. bu durumda da yine tanrının iradesi ile karşı karşıya gelindiği düşüncesi ile yol ayrımına gelenler olabilir. ama materyalistler öyle düşünmüyor ve bunun cevabının yine maddede aranması gerektiğini düşünüyor. kaldı ki geçmiş tecrübeler ışığında bilim maddenin sonuna geldiğini söyleyemiyor. inaçların egemen olduğu çağlarda atomun maddenin bölünemez temel yapıtaşı olduğu söylenmişti ama atom bölündü, aynı şey proton için söylenmeye kalkıldı ama proton da bölündü . Bilim bundan ders aldı bugün foton un bile altında neler olduğu hakkında teoriler ortaya atılıyor. yani bana göre madde gerçeği ile karşı karşıyayız başka gerçek yok.
bence aksine mekanik-belirli evren modeli yaratılışa ters...
neyse,
yani sen rastgeleliğin-belirsizliğin gözlemden değil maddenin aslıdan kaynaklandığını söylüyorsun,
bu ise Tanrı'yı işaret eder, çünkü eğer evren sistemine içerden bakan birisi belirsizlik görüyorsa, evren sisteminin dışında bir belirleyici var demektir..._____________________________
-
quote:
Orjinalden alıntı: vese
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
Sırf bu forumda dolaşırken oluşan büyük merakımdan dolayı özellikle "modern fizik" dersi alacağım.
Bu arada unutmadan ; yazı için teşekkürler ...
aman hocam 2 kere düşün, o dersi alan herkes dumur...
sen dersi boşver birgün kampüste buluşalım "görelilik teoremi"nden başlayalım mütaalaya
bakarsın nobel almışız
Ya şimdi seni bilmiyorum da; ben araştırma yapmaya , okumaya üşenip de forum köşelerinde ahkam kesen ama düşünmeyi, mantık kurmayı, felsefe yapmayı inanılmaz seven biriyim... Şimdi zorunlu bir ders olursa ister istemez birşeyler okuyacağım, o zaman belki böyle atıp tutmam....
_____________________________ Smile... Tomorrow will be worse.
-
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
Ya şimdi seni bilmiyorum da; ben araştırma yapmaya , okumaya üşenip de forum köşelerinde ahkam kesen ama düşünmeyi, mantık kurmayı, felsefe yapmayı inanılmaz seven biriyim... Şimdi zorunlu bir ders olursa ister istemez birşeyler okuyacağım, o zaman belki böyle atıp tutmam....
valla ben üzerime düşeni yaptım seni uyardım
şunu unutmaki üniversitede öğretilen bilimin özü&felsefesi değil, şu soru nasıl çözülür, hangi formülle çözülür..._____________________________
-
quote:
Tanrı'yı işaret eder, çünkü eğer evren sistemine içerden bakan birisi belirsizlik görüyorsa, evren sisteminin dışında bir belirleyici var demektir...
@neverlate,
bakış açısı meselesi, herkesin bakış açısı aynı olsa idi zaten herkes aynı şeye inanırdı. mesela canlıların karmaşıklığını gördükçe kimisi tanrıyı anlar, ben doğayı anlıyorum_____________________________ İmzanız kural dışıdır! || Uymanız gereken imza kurallarını okumak için tıklayınız. -
quote:
@neverlate,
bakış açısı meselesi, herkesin bakış açısı aynı olsa idi zaten herkes aynı şeye inanırdı. mesela canlıların karmaşıklığını gördükçe kimisi tanrıyı anlar, ben doğayı anlıyorum
Tamam çok güzel ; ama bilim demek deney demektir. Kanıt demektir. Hani nerede deney? Nasıl Allah yoktur denir? Ve bunun üzerine bilimsel tahminler yapılr? Hadi onu geçtim.. Nasıl olur da ; determzinizm reddedilir. Determinizmin işlemediği kanıtlanmış bir adet olay var mı? Şimdiye kadar tarihte yüzyıllarca hesap yapamadığımız, çözemediğimiz olayların çözülememe sebebinin bilgi eksikliğimiz olduğu ortaya çıkmıştır. Birçok çözülemez denen şeyi ilerleyen yıllarda çözdük...Peki bir adet örnek gösterin ki; çözülememe sebebi bilgi eksikliğimiz değil de rastgelelik olsun...Bunu kanıtlayın...Yok yok yok....._____________________________ Smile... Tomorrow will be worse.
-
quote:
Orjinalden alıntı: neverlate
Tamam çok güzel ; ama bilim demek deney demektir. Kanıt demektir. Hani nerede deney? Nasıl Allah yoktur denir? Ve bunun üzerine bilimsel tahminler yapılr?
aslında bilim Tanrı ile ilgili bir yorum yapmaz/yapmamalıdır.
çünkü bilim herkes için geçerli deney/gözleme dayalı bulgular ile ilgilenir_____________________________ -
Ve son soru: Günler geçtikçe birçok şeyi çözen ve bunun farkında olan insanoğlu , NEDEN bazı şeyleri çözemeyeceği inancına kapılmıştır. Herşey belli düzenlere kanunlara uygun iken nereden çıktı bu rastgelelik ,bilinemezlik fikirleri.???? Acaba hepsinin sebebi ateizme birer dayanak olması mı? Böyle olduğuna inanan var mı arkadaşlar? _____________________________ Smile... Tomorrow will be worse.
Benzer içerikler
- orduca kelimeler ve anlamları
- hz meryem'in fiziksel özellikleri
- noterden senet iptali
- zaman soyut mu somut mu
- hayvanlar alemi çiftleşir mi
- meridyenlerin özellikleri
- dünyanın en büyük gemisi kaç metre
- distopya ne demek
- doğal seçilim örnekleri
- insan gözü kaç fps
Ip işlemleri
Bu mesaj IP'si ile atılan mesajları ara Bu kullanıcının son IP'si ile atılan mesajları ara Bu mesaj IP'si ile kullanıcı ara Bu kullanıcının son IP'si ile kullanıcı ara
KAPAT X
Bu mesaj IP'si ile atılan mesajları ara Bu kullanıcının son IP'si ile atılan mesajları ara Bu mesaj IP'si ile kullanıcı ara Bu kullanıcının son IP'si ile kullanıcı ara
KAPAT X
