Athlon II X4, L3 önbelleğe gerçekten ihtiyaç var mı?

AMD, son dönemde hem ekran kartı kolunda hem de işlemci pazarında hep aynı stratejiyi izliyor. İşlemci pazarında Intel ile, ekran kartı pazarında ise Nvidia ile rekabet eden firma, en yüksek performans mantığı yerine uygun fiyatlı yani maliyet odaklı ve performans açısından rekabetçi ürünleriyle rakipleriyle yarışıyor. Aşşağıdaki tabloda AMD 'nin son fiyat güncellemeleriyle belirlediği fiyatları görmekteyiz.

İşlemci fiyatlandırmasında satış fiyatının belirlenmesinde 3 temel unsur bulunuyor. Bunlar çekirdek sayısı, saat frekansı ve önbellek miktarı. Bu durumu tablodan da net bir şekilde görebiliyoruz. Hatta L3 önbelleğe sahip olmayan modellerin fiyatlarının oldukça uygun seviyede olduğunu farketmişsinizdir. Peki bu L3 önbelleğin getirisi, artıları ve eksileri nedir? Yakın geçmişe kadar işlemcilerin büyük bir bölümünde bulunmayan, sadece özel ve yüksek fiyatlı modellere konulan ve çok çekirdekli işlemcilerle tekrar yaygınlaşmaya başlayan L3 önbelleğin genel sistem performansına katkısı nasıl? Bu sorulara cevap aramadan önce biraz teknik hatırlatma yapalım.

Günümüz işlemcilerinin hepsi çeşitli boyutlarda farklı seviye önbellek kullanmaktalar. L1 ve L2 işlemcilerde standart iken L3 önbellek maliyet odaklı işlemcilerde bulunmuyor. L1 işlemciye en yakın olan, dolayısıyla erişimi en kısa sürede olan ve en hızlı önbellek türü. L2 ise L1'den sonra gelen erişim süresi L1 'e göre nispeten daha yüksek ve daha yavaş önbellek. Çok çekirdekli işlemcilerde her çekirdeğin kendine ait L1 L2 önbelleği bulunmakta. L3 ise aynı hiyerarşik sırayı izleyen ve kapasite olarak L1 ve L2 'den çok daha büyük ve her çekirdek tarafından ortak olarak kullanılan önbellek çeşidi. L3'ün bir diğer önemli özelliği ise bilgi saklamanın dışında çekirdeklerin paralel işlem sırasında birbirleriyle paylaşması gereken bilgileri tutarak işlemciler arasındaki iletişim hattının fazladan meşgül edilmesini önlemek.

Belirttiğimiz gibi L1, L2 ve L3 arasındaki en büyük kapasite L3 tarafından sunulmakta ve bu da artan transistör sayısı yani maliyet demek. İşin bir de çekirdeklerinde sorun olmayan fakat L3 önbelleğinde üretim hatası bulunan yonga kısmı var. Uzun zamandır hem Intel, hem de AMD tarafından bu tarz yongaların hatalı bölümleri kapatılarak satışa sunulduğunu biliyoruz.

Athlon II işlemciler yapı olarak Phenom II mimarisini taşımaktalar. Tek farkları ise önbellek miktarları. Athlon II X4 620 Phenom II X4 945 ile tamamen aynı çekirdeğe sahip. Tek farkları Athlon 'un L3 önbelleğinin kapatılmış olması. Fiyatı ise 99$. Athlon II X4 620, 100$ 'ın altında satılan tek 4 çekirdekli işlemci olmasıyla oldukça önemli. Eğer L3 önbelleğe sahip olmamasından doğan performans kaybı kabul edilebilir düzeyde olursa Athlon II X4 620 oldukça büyük satış başarıları yakalayabilir. Tom's Hardware yaptığı incelemede Athlon II X4 620 'nin Phenom II X4 945 ile performans farkını değerlendirmiş. İki modelin saat hızları farklı olduğundan Phenom II X4 945 'i 2.6 GHz'e düşürerek saat frekansı farkını ortadan kaldırarak sadece L3 önbelleğin yarattığı fark ölçülmüş.

Bu iki test sentetik ölçüm programlarından SiSoft Sandra ve Pc Mark Vantage'ın değerlerini içeriyor. Sandrada iki işlemci arasındaki fark önemsenmeyecek kadar düşükken, PCMark Vantage da L3 önbellek iki işlemci arasında yaklaşık 500 puanlık bir farka sebep oluyor.

Oyun testlerine baktığımızda gördüğümüz tablo daha hareketli. İşlemci gücünden daha çok ekran kartı gücü gerektiren ve daha gelişmiş bir grafik motoruna sahip olan Far Cry2 L3 bellek eksikliğinden çok fazla etkilenmiyor. Nispeten eski Source motoruyla yapılan Left 4 Dead de ise 20 kare/sn üzerinde bir fark oluşuyor. Buradaki test koşullarına da dikkat etmek gerekir zira oyunlarda grafik ayarları orta seviyede tutularak sistemin ekran kartı limitine takılması engellenmiş.

WinRAR testinde ise L3 önbellek farkını hissettirmiş durumda. Arada 19sn'lik bir süre farkı bulunuyor. 3DS Max de ise sonuçlar şaşırtıcı. İki işlemci arasında sadece 1sn'lik bir fark mevcut.

Tom's elde ettiği bütün değerleri(haberde bütün tablolara yer verilmemiştir), gerçek hayattaki kullanım oranlarına göre uygulamalara farklı ağırlıklar vererek( %50 zaman bazlı testler, %25 oyunlar, %12.5 PcMark, %12.5 3DMark CPU) ortaya genel bir performans tablosu çıkarmış. Bu tabloda çıkan sonuç oldukça etkileyici. İki işlemci arasındaki fark %6 civarında. Tabi bu oran, kişiden kişiye kullandığı uygulamaların yoğunluğuna göre azalıp artacaktır. Arada bu kadar az performans farkı varken ve en düşük fiyatlı, 4 çekirdeğe sahip Phenom II ile arasında 2 katdan daha fazla fiyat farkı varken, Athlon II X4 620'nin oldukça yüksek bir satış grafiği çizeceğini söyleyebiliriz. İşlemci 13 çarpanından dolayı malesef fazla hızaşırtma olmasa da, bu fiyata 4 çekirdekli ve yüksek performanslı bir işlemci satın alabilirsiniz.