Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi

Beklenen gün geldi ve Intel uzunca bir süredir konuşulmakta olan Lynnfield kod adlı yeni nesil Core i5 ve Core i7 işlemcilerini resmi olarak duyurdu. İkinci jenerasyon Nehalem serisi olarak tanımlanan ve LGA1366 formundaki Core i7 9xx serisinden sonra firmanın yenilikçi Nehalem mimarisini kullanan ikinci yeni işlemci dalgası olarak ifade edilen Lynnfield kod adlı işlemci ailesi değişen soket yapısı, teknik farklılıkları, fiyatları ve tartışmalı model isimlendirmeleriyle önümüzdeki günlerde çokça konuşulacak gibi görünüyor. Değişen soket yapısına paralel olarak, Intel cephesinde ilk defa tek çip tasarımına sahip P55 yonga setiyle birlikte lanse edilen yeni işlemci ailesi ilk etapta Core i5 750, Core i7 860 ve Core i7 870 olmak üzere farklı saat hızlarına sahip üç yeni model ile endüstrinin beğenisine sunuluyor.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi" alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Lynnfield işlemci ailesi boyut ve genel görünümü itibariyle Core 2 serisine yakın bir profik sergiliyor.

Üretim teknolojilerine geçiş ve yeni nesil mikroişlemci mimarileri için tik-tak adını verdiğ iş-geliştirme programını takip eden Intel için Lynnfield işlemci ailesi ve P55 yonga seti ayrı bir önem arz ediyor. İki yıllık döngülerle güncellenen tik-tak programında sırasıyla yeni bir üretim teknolojisi ve hemen ardından da yeni bir işlemci mimarisine geçiş yapmayı hedefleyen Intel için Lynnfield ailesi bu programın dışında yer alan, yakın dönem firma tarihinin en önemli girişimi olarak yorumlanabilir. Zira fabrikasyon sürecinde ve işlemci mimarisinde herhangi bir güncelleme olmamasına karşın hem Lynnfield işlemci ailesi hem de Ibeax Peak kod adlı P55 yonga seti, Intel'in "2009 yenilikleri" listesinde zirvenin en büyük temsilcisi olmaya aday görünüyorlar. Peki yeni işlemciler ve P55 yonga seti neler vaat ediyor, hep birlikte masaya yatıralım.

Intel tarihindeki en büyük yeniliklerden birisi olarak gösterilen Nehalem mimarisi, üç kanal DDR3 kullanımına olanak tanıya entegre bellek kontrolcüsü ve komponentler arası iletişimde yüksek bant genişliği (25.6GB/sn) sunan QPI veri yolu teknolojisi gibi yenilikleriyle sansasyon yaratmayı başarmıştı. Nehalem mimarisinin kullanıldığı Core i7 920, 940 ve 965 Extreme Edition modellerini "gezegenin en hızlı işlemci ailesi" olarak lanse eden Intel, Core 2 Extreme serisi ile elinde tuttuğu performans lidelriğini yeni işlemcileriyle bir kez daha pekiştirmeyi başarmış ve AMD'nin olası Phenom II girişimlerine karşı koltuğunu sağlama almayı başarmıştı. Nehalem öncesine kadar yeni işlemcilerini LGA775 ekseninde bir araya getirmeyi başaran Intel, Nehalem ile birikte zorunlu bir değişikliğe giderek LGA1366 formuna geçmişti.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Core i7 9xx serisi ile kıyaslandığında, işlemci üzerine alınan PCIe kontrolcüsü dikkatlerden kaçmıyor. Üstte Core i7, altta ise Core i5/ Core i7 8xx serisi zar görünümleri.

Entegre özelliklerdeki gelişime bağlı olarak Core i7 jenerasyonu ile birlikte soket formunda değişikliğe giden ve LGA1366 formuna geçiş yapan Intel, yonga seti tarafında da güncellemeye giderek X58 + ICH10R çipsetini duyurmuştu. Soket yapısı değişen yeni nesil işlemcileri için yüksek performans odaklı yeni bir yonga seti çözümü olarak X58'i hazırlayan Intel, anakart üreticilerine maliyeti 70$ olan yeni yonga seti için ciddi mesai harcamış hatta SLI teknolojisinin kullanımı için en azından görünürdeki ilişkileri bozuk olan Nvidia ile anlaşmaya vararak SLI teknolojisinin X58 yonga setiyle kullanımına yeşil ışık yakmıştı. Performans noktasında güçlü bir karakter çizen ve rüya sistemlerde yer almaya başlayan Core i7 platformu için lansmanı takip eden süreçte önemli bir sorun baş göstermişti: Yüksek geçiş maliyetleri.

Core i7 platformu için maliyetleri yükselten kalem X58 anakartlar olmuş zira lansman döneminde ortalama 250$ civarı fiyatlandırma ile satılan anakartlara işlemci ve üç kanal DDR3 bellek kitlerinin maliyeti de eklendiğinde Core i7 920 işlemcili yeni bir sistem toplamak isteyen kullanıcıların en az 700$'lık bir bütçeyi sadece işlemci, anakart ve bellek güncellemesi için ayırmaları gerekiyordu. Üstelik Core i7 işlemci ailesinin lanse edildiği döneme denk gelen küresel ekonomik kriz, son kullanıcı cephesinde platform geçiş maliyetlerinin yeniden değerlendirilmesine neden olacak. Her ne kadar zaman içerisinde işlemci, anakart ve bellek fiyatlarında kayda değer düşüşler yaşanmış olsa da Nehalem mimarisini yaygınlaştırmanın geçiş maliyetlerini aşağı çekmekten geçtiğini bilen Intel, Lynnfield ailesiyle bu hedefin peşine düşüyor.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Core i7 9xx serisi işlemciler ve X58 yonga seti arasında QPI veri yolu teknolojisi ile 25.6GB/sn'lik bant genişliği sağlanabiliyordu.

Intel'in 45nm üretim teknolojisiyle hazırladığı dört çekirdekli Lynnfield işlemci ailesi, 296 mm2 zar boyutuna ve 774 milyon transistöre sahip. Fiziksel anlamda daha büyük bir pakete sahip olan Core i7 9xx serisinde zar boyotunun 263 mm2, toplam transistör sayısının ise 732 milyon olduğunu dikkate aldığımızda daha küçük paket boyutuna rağmen, Lynnfield kod adlı Core i5 ve Core i7 8xx serisinde daha büyük zar ve daha fazla sayıda transistör kullanıldığı görülmekte. Bunun en önemli nedeni ise Core i7 9xx serisinde yonga setinde bulunan PCIe kontrol biriminin, Lynnfield jenerasyonunda ise işlemci üzerine alınmış olması gösterilmekte. Zira Lynnfield işlemci ailesinin zar tasarımı incelendiğinde 16x PCIe 2.0 yönetimine olanak tanıyan kontrol biriminin paket içerisindeki büyüklüğü net bir şekilde görülebilmekte.

Entegre PCIe kontrolcüsüyle GPU haberleşme sürecini daha düşük erişim süreleriyle gerçekleştirebileceği belirtilen Lynnfield işlemci ailesi, önümüzdeki dönemde iyiden iyiye "high-end" sınıfta konumlandırılması beklenen Core i7 9xx serisinden farklı olarak QPI yerine DMI veri yolunu kullanıyor. 25.6GB/sn ile muazzam bir bant genişliği sunan QPI veri yolu teknolojisinin Lynnfield işlemci ailesinde yerini 2GB/sn'lik bant genişliğine sahip olan DMI ara birimine bıraktığını görüyoruz. Ancak bu farklılığın özellikle son kullanıcılar açısından ciddi farklılıklara neden olmayacağız izra 25.6GB/sn gibi yüksek bant genişliği değerlerinin bu hassasiyete sahip, spesifik uygulamalarda fark yaratabileceği dolayısıyla son kullanıcılar için ciddi farklılıkların söz konusu olmayacağı üzerinde duruluyor.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Core i5 ve Core i7 8xx serisi işlemciler ve P55 yonga seti arasındaki iletişim ise 2GB/sn'lik DMI veri yolu üzerinden gerçekleştiriliyor.

Yeni işlemci ailesinde bir diğer farklılık ise bellek kontrolcüsü için söz konusu. Üç kanal DDR3 bellek desteği sunan Bloomfield kod adlı Core i7 9xx jenerasyonundan farklı olarak, Lynnfield kod adlı Core i5 ve Core i7 (LGA1156) işlemcilerde çift kanal DDR3 bellek desteği sunulmakta. Ancak Intel'in resmi diyagramlarında da görülebileceği üzere Core i7 9xx serisinde en azından standart kullanım koşulları için her bellek kanalı için işlemci-bellek haberleşmesi 8.5GB/sn hızında gerçekleşirken, Lynnfield işlemci ailesinde her bir bellek kanalı yine standart kullanım koşullarında 10.6GB/sn hızında haberleşmekte. Her biri 64-bit olan iki bellek kontrolcüsüyle Core i5 ve Core i7 8xx serisinin yüksek bellek hassasiyetine sahip uygulamalar haricinde bellek performansıyla Core i7 9xx serisini yakından takip edeceği belirtilmekte.

Temel bazı bilgilerden sonra Lynnfield işlemci ailesinin pazara sunulan ilk modellerini biraz daha yakından tanıyabiliriz. Intel bugün yaptığı lansman ile birikte Core i5 750, Core i7 860 ve Core i7 870 modellerini satışa sundu. Her üçü de Nehalem mimarisini temel alan ve dört çekirdekli bir yapıda olan yeni işlemciler arasında çok önemli bir fark bulunuyor. Zira Core i7 8xx serisinden farklı olarak Core i5 750 modelinde Hyper-Threading desteği sunulmuyor dolayısıyla işlemci her çekirdek için bir izlek olmak üzere toplamda 4 izlek desteği ile geliyor. Bilindiği üzere Hyper-Threading teknolojisi ile temel amaç işlemci kaynaklarının daha verimli kullanımını sağlamak ve işlemci-işletim sistemi-uygulama arasındaki bağlantının çok daha verimli bir şekilde işlemesini sağlayarak performans artışı elde etmek.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Lynnfield işlemci ailesi üç yeni model ile pazara giriş yapıyor; Core i5 750, Core i7 860 ve Core i7 870.

Her üçü de 8MB bellek kapasitesine sahip olan ve 95 Watt'lık ısıl güç tasarımıyla gelen yeni işlemciler arasında serinin en yavaş modeli diyebileceğimiz Core i5 750 2.66GHz'de, Core i7 860 2.8GHz'de ve Core i7 870 modeli de 2.93GHz'de görev yapıyor. Tabii bu modellerin pazara sunulan ilk çözümler olduğunu, Intel'in zaman içerisinde daha yüksek çalışma frekansına sahip modeller duyuracağını da unutmamak gerekiyor. Boyut olarak LGA775 işlemciler ile benzer bir karakteristiğe sahip olan yeni nesil Lynnfield işlemcilerinde, değişen soket formuna bağlı olarak yeni bir işlemci soğutucusu kullanılıyor. LGA1366 soğutucusundan daha küçük, LGA775 soğutucusundan ise bir miktar daha büyük ayak izine sahip olan soğutucu, yine pek çok kullanıcı tarafından daha sessiz ve güçlü seçenekler ile değiştirilecek gibi görünüyor.

Nehalem mimarisi ile birlikte gelen ve ilk defa Core i7 9xx serisinde kullanılmaya başlanan Turbo Boost teknolojisi, Lynnfield serisinde Intel'in gizli silahı olacak gibi görünüyor. Genel ifade ile işlemci kaynaklarının daha verimli kullanılabilmesi için geliştirilen Turbo Boost teknolojisi ile uygulama ihtiyacına göre örneğin tek çekirdek destek ancak yüksek frekans hassasiyetli bir uygulamada Turbo Boost modu ile bir çekirdeğin saat hızı arttırılırken, diğer üç çekirdek kapanma moduna alınabiliyor. Core i7 jenerasyonunda Turbo Boost teknolojisi ancak %2-5 arası bir performans kazanımı sağlayabiliyordu çünkü hem işlemciler çok hızlıydı hem de 130 Watt'lık ısıl güç tasarımından ötürü Turbo Boost teknolojisi ile ciddi hızlara çıkılamıyordu.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Core i7 9xx serisi ile kıyaslandığında Lynnfield işlemci ailesi entegre PCIe kontrolcüsünden ötürü daha fazla transistör içeriyor.

Lynnfiekd jenerasyonunda ise Turbo Boost teknolojisinin adeta gövde gösterisi yapması bekleniyor. 95 Watt'lık ısıl güç tasarım değeri, Core i7 9xx serisi ile kıyaslandığında %27 daha düşük olan Lynnfield ailesinde Turbo Boost teknolojisi ile %17 performans artışı elde edebilmek mümkün. Sistem tarafından otomatik olarak gerçekleştirilen hız aşırtımı ile örneğin standart olarak 2.93GHz'de çalışan Core i7 870 modelinde tek çekirdek için saat hızı 3.6GHz'e kadar çıkartılabiliyor. Serinin en yavaş modeli olan ve 2.66GHz'de çalışan Core i5 750 modelinde ise tek çekirdek hızı Turbo Boost ile 3.2GHz'e çıkartılabiliyor. Bu arada Turbo Boost teknolojisinin sürekli %100 aktif çalışmadığını uygulama, işlemci yük durumu ve ısı durumunun Turbo Boost teknolojisinin çalışabilmesi için öncelikli parametreler olduğunu da belirtelim.

Resmi olmaya satışları kısa bir süre önce başlayan ancak yapılan lansman ile birlikte artık yaygın olarak bulunabilecek yeni nesil Lynnfield işlemci ailesi ile Intel bir kez daha dengeleri değiştirecek gibi görünüyor. Özellikle 196$ seviyesinden satışa sunulan Core i5 750'nin şimdiden yılın en iyi işlemcisi ödülüne yakın olduğu da yapılan yorumlar arasında. Zira işlemci Intel'in 999$ seviyesinden satışa sunulan Core 2 Extreme QX9650 modeliyle birlikte AMD'nin en hızlı masaüstü işlemcisi unvanına sahip Phenom II X4 965 Black Edition'ı da geride bırakmayı başarıyor. Her ne kadar işlemci, üst modeller gibi Hyper-Threading desteğine sahip olmasa da aradaki fiyat farkının yüksek hız aşırtma başarımı için daha iyi bir anakart + soğutma çözümü yatırımında kullanılabileceği yorumları da yapılmıyor değil.

alt="Intel'den kod adı Lynnfield; Core i5 ve Core i7 serisi yeni işlemciler lanse edildi"

Lynnfield işlemci ailesinin gizli silahı; Turbo Boost teknolojisi ile tek çekirdek hızı 3.6GHz'e kadar çıkartılabiliyor.

Isıl güç tasarımlarındaki iyileştirmeye bağlı olarak enerji verimliliği arttırılan Lynnfield işlemci ailesi için iki önemli eleştri öne çıkıyor ki bunlar isimlendirme ve platform konumlandırmasıyla ilgili. Zira bilindiği üzere soket yapısındaki değişikliğe rağmen Intel, yeni işlemcilerini Core i7 jenerasyonu altında isimlendirmeye devam ediyor. Dolayısıyla LGA1366 formundaki Core i7 9xx serisi ile LGA1156 formundaki Core i7 8xx modelleri arasında en azından bir süre için karışıklık yaşanması da gündeme gelebilir. Tabii Intel'in bu duruma karşı önlem aldığını ve yenilenen işlemci kutu tasarımlarında model ve soket tipine özellikle vurgu yaptığını da belirtmeliyiz. Öte yandan LGA1366 formundaki işlemcilerin desteklenmediği P55 platformunda ilk çıkacak 6 çekirdekli işlemciler de malesef kullanılamayacak.

Intel tarafından adetli alımlarda 196$, 284$ ve 562$ seviyesinden satışa sunulan Core i5 750, Core i7 860 ve Core i7 870 modellerine karşı AMD'nin nasıl bir yanıt vereceği henüz bilinmiyor ancak önümüzdeki günlerde Athlon II X4 serisi dört çekirdekli yeni işlemcilerini duyurmaya hazırlanan firmanın, Phenom II X4 serisi için fiyat indirimine gitmesi kuvvetle muhtemel görünüyor.

Core i7 860 gerçekleştirdiğimiz test sonuçları için buraya, Gigabyte P55-UD6'ya yakından bakış için buraya, MSI P55-GD65'i tanımak için buraya ve Core i7 860 @4.1GHz testleri için buraya tıklayabilirsiniz.