Bir anakart ne kadara mal oluyor; Üretim maliyetleriyle P55

Pek çok donanım segmentinde yeni nesil teknolojiler ve ileri fabrikasyon uygulamaları sayesinde maliyetler aşağı çekilebilirken anakartlarda durum biraz daha farklı ilerliyor. 90'ların sonunda 200$'ın altında, birkaç yıl öncesine kadarsa 250$ altı fiyat ile satın alınabilen yüksek performans odaklı anakartlarda bugün marka ve modeline göre fiyatlar 400$'ı görebilmekte. Kuşkusuz anakart fiyatlarının artmasında, pazarda oluşan rekabet koşullarına bağlı olarak üreticilerin farklı yenilik/özellikler sunma hedefi büyük rol oynuyor. Kullanıcıların sıklıkla sorduğu ve sürekli merak ettiği anakart üretim maliyetleri hakkında Intel'in resmi lansmanı henüz yapılmayan ve global satışına 8 Eylül'de başlanması beklenen P55 yonga setli yeni nesil anakart çözümleri baz alınarak yeni bir çalışma yapıldı. Yonga seti ve ilgili tasarım maliyetleri dışında ortak pek çok kalem olduğu için bu çalışma diğer anakart modelleri için de referans kaynağı olabilir.

Hatırlanacağı üzere Intel geçtiğimiz sene Nehalem kod adlı yeni nesil mikroişlemci mimarisini temel alan Core i7 işlemci ailesi ve X58 yonga setini endüstrinin beğenisine sunmuştu. Entegre bellek kontrolcüsü ile gelen ve üç kanal DDR3 bellek desteği sunan Core i7 işlemci ailesi LGA 1366 formunda olduğu için kullanıcıların aynı zamanda X58 yonga setli yeni bir anakart ta satın almaları gerekiyordu. Core i7 işlemciler için yüksek performans odaklı dolayısıyla yüksek maliyetli X58 anakartların tek alternatif olması platform geçiş maliyetlerini de arttırıyordu. Artan maliyetlere bağlı olarak Core i7 işlemci ailesi, en hızlı işlemci modellerine karşı AMD'nin geriye doğru uyumluluk desteği sunan, daha düşük maliyetli Phenom II X4 çözümlerine karşı segment bazlı pazar performansı açısından sıkıntılı anlar yaşamıştı. Bu durumun farkında olan Intel, uzun süredir konuşulan ve Nehalem mimarisini son kullanıcılar arasında yaygınlaştıracağı düşünülen Lynnfield işlemci ailesini kullanıma sunuyor.

alt="Bir anakart ne kadara mal oluyor; Üretim maliyetleriyle P55"

Dünya lansmanı 8 Eylül'de yapılacak yeni nesil Core i5 ve Core i7 işlemci modelleri, Intel'in Nehalem mimarisini yaygınlaştırma hedefleri doğrultusunda en önemli silahı olacak. Çift kanal DDR3 desteği ve DMI veri yolu gibi detaylarla güncel Core i7 modellerinden ayrılan 2. jenerasyon Nehalem işlemcileri için Intel'in güçlü olmayı planladığı noktalardan birisi de anakart fiyatları. Uzunca bir süre 250$ seviyelerinde seyreden ve bir süre önce 200$'ın altına inmeye başlayan X58 modellerine rağmen düşük maliyetleri anakartların bulunamaması firma adına önemli bir sorundu çünkü yaşanan bu durumun aksine Core 2 jenerasyonunda pratikte pek olmasa da kullanıcılar, 999$'lık Core 2 Extreme QX9650 işlemcisini diledikleri takdirde 70$'lık bir anakartla dahi kullanabiliyorlardı. Benzer bir yaklaşımı Core i5 ve Core i7 işlemcileri için de tekrarlamayı hedefleyen Intel, platform kontrol merkezi olarak tanımlandığı P55 yonga setini geliştirdi.

Lynnfield kod adını taşıyan yeni nesil işlemcileriyle birlikte entegre bellek kontrolcüsüne ek olarak PCIe kontrolünü de kuzey köprüsünden alarak işlemci üzerine entegre eden Intel bu sayede yonga seti tasarımında kuzey ve güney köprüsünden oluşan çift yongalı tasarım anlayışını bırakıyor. P55 ile başlayan ve 5 serisi diğer yonga setlerinde de takip edilecek yeni tasarım anlayışı ile birlikte Intel, yonga seti tasarımlarını PCH yani platform kontrol merkezi kapsamında tek çip olarak sürdürecek. Tabii tek yongalı tasarıma geçilmesi maliyetleri de aşağı düşürecek zira bellek ve PCIe kontrolcüsü gibi birimlerin işlemci üzerine alınması yonga üretim maliyetlerini aşağı çekerken ayrıca güney köprüsü kullanma zorunluluğu da ortadan kalkmış olacak. Şimdi dilerseniz Anandtech tarafından hazırlanan P55 yonga setli anakart üretim maliyetlerine birlikte göz atalım zira üç farklı segment için hazırlanan bu çalışma ile maliyet ve olası anakart fiyatlandırmaları için fikir sahibi olunabilir.

Yapılan çalışma kapsamında öncelikle yonga seti ve soket maliyetlerine bakmakta fayda var. LGA775 için sadece 1$ civarında olduğu belirtilen soket maliyetinin LGA1156 için 7$'a kadar çıktığı belirtilirken, özellikle hacimi üretim yapan üreticiler için bu fiyatlandırma da indirim olabileceği ancak özellikle kısmen daha düşük miktarda üretim yapacak daha küçük ölçekli firmalarda anakart başına yüksek soket maliyetinin problem yaratabileceği üzerinde duruluyor. Yonga setine geldiğimizde ise bellek kontrolcüsü gibi temel komponentler işlemci üzerine alınmış olsa bile P55 yonga setinin entegre bellek kontrolcüsü ve diğer birimlere sahip olan P45 yonga seti kadar maliyetli olduğunu görüyoruz. Anakart üreticilerine 40$'a sağlandığı beliritlen P55 yonga seti X58 ile kıyaslandığında ise 30$ gibi ciddi bir maliyet avantajının olduğu hatta güney köprüsü de düşünüldüğünde ICH10R yongasına ihtiyaç duymayan P55 yonga setinin 33$ kadar daha düşük maliyetli olduğu görülmekte.

alt="Bir anakart ne kadara mal oluyor; Üretim maliyetleriyle P55"

Yonga setinden sonra sıra geldi baskılı devre (PCB) maliyetlerine. Nvidia SLI teknolojisinin etkin kullanımına dönük olarak yüksek dayanıklılık ve kaliteli sinyalizasyon için 6 katmanlı baskılı devre tasarımını şart koşmasından ötürü, SLI teknolojisine destek veren P55 anakartlarda 6 katmanlı baskılı devre maliyetinin 10$ (4 katmanlı baskılı devreden 5$ daha maliyetli) 10$ olduğu belirtiliyor. Tabii Ultra Durable III teknolojisi ile Gigabyte'ın başlattığı ve yeni yeni diğer üreticiler arasında da yaygınlaşan Bakır yoğunluğu arttırılan özel baskılı devre tasarımlarının bu maliyeti arttırabileceğini de unutmamak gerekiyor. Baskılı devre maliyetlerinden sonra üzerinde durulması gereken bir diğer önemli nokta güç devreleri. Bu noktada maliyet segmente ve üretici tercihine bağlı olarak ciddi farklılıklar oluşmakta. P55 yonga setli anakartlarda en az 4 fazlı güç tasarımı kullanılması beklenirken modeline göre 24 fazlı güç tasarımını kullanıldığı ayrıca modeline göre farklı devre elemanlarına yer verildiği de biliniyor.

Yapılan çalışma kapsamında güç tasarımı, MOSFET, boğum ve diğer devre elemanlarına göre maliyetlerin giriş seviyesi modellerde 12$, orta segmentte 16$ ve yüksek performans segmenttinde ise 23$-55$ arasında olabileceği belirtiliyor. SLI lisansı da anakart üreticileri ayrı bir maliyet kalemi. Bilindiği üzere Intel ve Nvidia arasında bir yıldan fazla süren SLI teknolojisine yönelik lisans tartılması ve Core i7 işlemcilerle birlikte sona ermmiş ve Nvidia anakart üreticilerine BIOS üzerinden lisanslama veya NF200 yongası satın alma yolu iki iki farklı SLI seçeneği sunmuştu. NF200 yongasının 30$ olduğu belirtilen yüksek maliyetleri ve baskılı devre tasarımında güncelleme gerektirmelerinden ötürü pek çok anakart üreticisi BIOS üzerinden lisanslama yolunu seçerken bunun üretilen her anakart için 5$'lık maliyet getirdiği belirtiliyor yani satılan veya satılacak SLI desteği her Intel anakart için Nvidia'nın kasasına da 5$'lık SLI lisans gelirinin gideceği belirtilmekte.

Komponent maliyetlerine ciddi derecede etki eden bir diğer kalem ise soğutucular. P55 ile Intel artık tek yonga tasarımına geçtiği için artık eskisi kadar komplike soğutucu tasarımları gerekmese de anakart üreticilerinin özellikle hız aşırtma uygulamalarında fark yaratabilmek için hem P55 hem de kart üstü devre tasarımları için dikkat çekici soğutucu tasarımları geliştirdiklerini görmekteyiz. Giriş seviyesi P55 anakartlarda ortalama soğutucu maliyetinin 6$ olduğu belirtilirken bu rakam orta segment çözümlerde 10$'a, yüksek performans odaklı modellerde ise 25$'a kadar çıkabiliyor. Ses ve Gigabit Ethernet için kullanılacak yongalar da ayrı bir maliyet unsuru. Bu noktada genellikle Realtek çözümleri tercih edilirken ses kodeki için 2$, Gigabit Ethernet kontrolcüsü içinse 3.5$ ila 7$ (çift Gigabit Ethernet) arasında maliyetler olduğu belirtiliyor. Listede yer almayan ancak anakartlarda kullanılan diğer komponentlerin ise segmentie göre 8$, 12$ ve 15$'lık maliyet getirdiği belirtiliyor.

alt="Bir anakart ne kadara mal oluyor; Üretim maliyetleriyle P55"

Malzeme ve komponent maliyetlerine ek olarak anakartlar için ar-ge, işçilik, test süreci, nakliye ve satış gibi ek gider kalemlerini de dikkate almak gerekiyor. Dilerseniz öncelikle ar-ge'den başlayalım. Intel genel olarak yeni bir yonga seti serisine adım attığında "pin" uyumuna özellikle dikkat etmekte yani üreticiler örneğin X35 yonga seti için bir baskılı devre tasarımı geliştirdiklerinde maliyetleri düşürebilmek adına aynı tasarımda X38 yongasını kullanabilmelerini hedeflemekte. Ancak yarıiletken devi, P55 ile birlikte yeni bir yonga seti tasarımına geçiş yaptığı için ilk çıkacak modeller için üreticilerin ekstra ar-ge çalışması yaptığından bahsedebiliriz. Ancak bu yatırımın 5 serisi yeni yonga seti modelleri ile birlikte anakart üreticilerine geri dönmesi de söz konusu zira Intel'den yapılan açıklamaya göre 5 serisi kapsamında daha sonra çıkacak yonga setlerinde pin uyumu olacak. Ayrıca işçilik ve nakliye (anakartların tamamına yakını Tayvan ve Çin'de üretiliyor) gibi masrafları da unutmamak gerekiyor.

Tüm bu hesaplamalar kapsamında P55 yonga seti için giriş seviyesinde 105$, orta segmentte 121.50$ ve yüksek performans segmentinde ise 201$'lık bir sonuç ortaya çıkıyor. Ancak üreticilerin hem segment odaklı model konumlandırma hedefleri çerçevesinde muhtemelen 100$-150$, 150$-200$, 200$-250$ ve 250$ üstü fiyat segmentlerinde çok sayıda model görebileceğimizi belirtmeliyiz. Tabii bahsi geçen fiyatların üretim maliyetleri kapsamında oluştuğunu vergiler, dağıtım kanalları ve son kullanıcı satış noktalarının kâr beklentisi de eklediğinde farklı rakamların çıkması da olası.

P55 yonga setli anakartlar fiyat listeleri ülkemizde dahil olmak üzere fiyat listelerinde yer almaya başladılar; Türkiye satış fiyatları için buraya ve Avrupa fiyatları içinse buraya tıklayabilirsiniz.