Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması

Intel'in Kasım ayında lanse edeceği Core i7 serisi yeni nesil işlemcileri radikal pek çok değişik ile birikte gelecek. Nehalem kod adlı mikroişlemci mimarisini temel alacak işlemciler başta entegre bellek kontrolcüsü olmak üzere geçtiğimiz yıllarda Pentium IV serisiyle karşımıza çıkan Hyper-Threading teknolojisinin modern versiyonu diyebileceğimiz SMT (Simultaneous Multi-Threading) ve SSE 4.2 komut seti paketi gibi güncellemelerle gelecek. Peki Intel için yeni bir kilometre taşı niteliğindeki Nehalem mimarisi ile gelen yenilikler performansa ne ölçüde etki edecek.

Nehalem tabanlı işlemcilerin performansına günlük kullanımda katkı yapması ve sağlayacağı kazanımın son kullanıcılar tarafından gözlemlenebilmesi beklenen mimari değişikliklerin özellikle SMT teknolojisi ve entegre 3 kanal DDR3 kontrolcüsü olacağı belirtiliyor. Zaman zaman habelerimizde de belirttiğimiz üzere Intel, Kasım ayı içerisinde 3 yeni işlemcisini kullanıma sunacak ki bunlar Core i7 920, 940 ve Extreme Edition 965 olacak. Serinin ortanca modeli olan 2.93GHz'lik Core i7 940 işlemcisiyle elde edilen test sonuçları merak edilen bazı noktalara ışık tutuyor.

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

Şu an satılmakta olan Intel ve AMD işlemcilerin tamamı çift kanal (Dual Channel) bellek desteğine sahip. AMD cephesinde bellek kontrolü doğrudan işlemci üzerinden gerçekleştirilirken, Intel'de ise bu sorumluluğu anakartlardaki kuzey köprüsü (North-bridge) üstleniyor. Tabii AMD'nin doğrudan bellek erişimi, toplam performansta geride de olsa özellikle bellek odaklı uygulama ve testlerde işlemcilerin ciddi derecede rekabetçi olmasını sağlıyordu. Zira kabaca işlemci ve kuzey köprüsü arasında bellek için gerçekleşen diyalog zaman kaybına neden olabiliyordu.

İşlemcilerinin bellek performansını toplam performans seviyesine çekmek için yola çıkan Intel, Nehalem ile birlikte IMC olarak bilinen entegre bellek kontrolcüsüne geçiş yapmakla kalmadı, önemli bir değişiliğe beraberinde getirdi. Intel'in Core i7 serisi işlemcileri 3 kanal DDR3 desteği sunuyor ve 192-bit'lik bellek veri yolu desteğiyle birlikte geliyor. Yani kısacası Nehalem için hazırlanan X58 yonga setli anakartlarda bundan sonra 4 yerine 3 veya 6 adet DIMM slotu göreceğiz ve pek tabii DDR3 bellek kitleri de 2 veya 4GB yerine Intel için 3, 6 yada 12GB olarak hazırlanacak.

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

Peki 3 kanal DDR3 bellek desteği satılmakta olan işlemcilere göre ne vaat ediyor. PC Online tarafından yayınlanan test sonuçlarına bakılırsa, gerçek dünya uygulamalarında ve oyunlarda üç kanal bellek desteğinin çift kanal bellek kullanımına göre ciddi getiriler sağlamıyor. Super Pi ve Everest gibi endüstride yaygın olarak kullanılan iki temel uygulamanın bellek testlerinde de üç kanal bellek kullanımının çift kanala kıyasla çok fazla getiri sağlamadığı görülüyor. Call of Duty 4 ve Crysis gibi oyunlarda da 3 kanal DDR3 kullanımının avantaj sağlamadığını söyleyebilmek mümkün.

Nehalem tabanlı Core i7 serisi işlemcilerinin Core 2 jenerasyonuna göre en büyük avantajları entegre bellek kontrolcüsüne sahip olmaları gösterilebilir. Zira yapılan denemeler de gösteriyor ki özellikle bant genişliğine yönelik testlerde Core i7 serisinin ciddi rakamlara ulaşabildiğini gün ışığına çıkan ilk testler ışığında söyleyebilmek mümkün. Geriye dönük olarak tek ve çift kanal bellek desteği sunan entegre kontrolcünün yanı sıra test sonuçlarına dikkat edilmesi gereken bir mimari değişiklik te SMT teknolojisi.

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

2002 yılının Sonbahar döneminde gerçekleştirdiği Geliştiriciler Forumunda Hyper Threading teknolojisini tanıtan ve Pentium IV serisinde kullanan firma Core 2 jenerasyonu masaüstü işlemcilerde ise HT teknolojisine yer vermemişti fakat bu teknoloji Nehalem ile birlikte bir kez daha önümüze servis ediliyor. Peki nedir bu Hyper Threading denilen teknoloji? Aslına bakılırsa oldukça basit bir tanımlama yapılabilir. Sunucu ve iş istasyonlarındaki çift işlemci mantığını masaüstü çözümlerine uyarlamak isteyen Intel, Hyper-threading teknolojisini geliştirmişti.

Hyper-threading teknolojisinin yaratılmasındaki temel amaç işlemcilerin daha verimli çalışmasını sağlamaktı. CPU'ların daha verimli kullanılabilmesini sağlamak için aynı anda bir yerine iki adet komut dizesi kullanılabiliyor. Tabii bunun gerçekleşebilmesi için işlemcilere aynı anda çift komut dizesi yollayacak olan işletim sistemine işlemci çekirdeklerini çift olarak göstermek gerekiyor. Nehalem mimarisini temel alan ve SMT teknolojisini destekleyen Core i7 serisi işlemciler de HT sayesinde fiziksel olarak 4 çekirdekli olmalarına rağmen işletim sistemi tarafından 8 çekirdekli olarak algılanıyorlar.

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

Peki Hyper-threading teknolojisi Nehalem tabanlı işlemcilerin performansına ne ölçüde etki ediyor. PC Online'ın gerçekleştirdiği testler üzerinden devam etmek gerekirse, SMT teknolojisi aktif haldeyken uygulama bazlı olarak %20'ye varan oranda daha yüksek performans artışı sağlanabildiği belirtiliyor. Cinebench, WinRAR, TMPGEnc, ve Fritz Chess gibi uygulamalarda elde edilen ciddi performansın yanında Smiltaneous Hyper-threading teknolojisinin 3DMark Vantage'daki %25'e varan ciddi katkısı da dikkatlerden kaçmıyor. Mevcut oyunlar ise Nehalem mimarisinin yeniliklerinden malesef yararlanamıyor. Tabii mimari değişimlerinde bu tür sıkıntılar olabileceğini göz önünde bulundurmakta fayda var.

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

alt="Nehalem testte; tek, çift ve üç kanal bellek karşılaştırması"

Testler Intel'in mühendislik örneği Core i7 940 işlemcisi ve benzer şekilde X58 yonga setli anakart üzerinde gerçekleştirildi. Pazara sunulacak versiyonlarda performans değerlerinin özellikle daha olgun BIOS'lar ile gelecek X58 yonga setli anakartları da göz önüne aldığımızda bir miktar daha iyi olması beklenebilir. 45nm üretim teknolojisiyle hazırlanan ve 2.93GHz'de görev yapan i7 940, 8MB büyüklüğünde L3 bellek ile gelecek. Yaklaşık 570$ seviyesinden pazara giriş yapması beklenen işlemci Bloomfield serisinin iki numaralı oyuncusu olacak.

Editörün Notu: Nehalem için lansman ile birlikte yayınlanacak detaylı test sonuçlarını beklemekte fayda var.