DH Özel: ATi Radeon HD 4800 serisinin detayları ve Sapphire HD 4800 ailesi

Donanım dünyası özellikle de ekran kartı arenası son yılların en hareketli günlerini yaşıyor. Nvidia'nın hafta başında GeForce GTX 200 serisini duyurmasının ardından gözler AMD-ATi'ye çevrilmiş durumda. 25 Haziran'da yani önümüzdeki hafta Çarşamba günü yeni nesil RV770 gpu'sunu ve Radeon HD 4800 serisini resmen lanse edecek olan firma cephesinde heyecan dorukta. Çalışmalarını büyük bir gizlilik içerisinde sürdüren hatta partner firmalara NDA'i delmeleri halinde yeni nesil kartları satamayacakları yönünde baskı uyguladığı da iddia edilen AMD-ATi'nin uygun fiyat, yüksek performans sloganı ile sunacağı yeni grafik çözümlerine firmanın ekran kartı üretiminde en büyük iş ortaklarından biri olan Sapphire'in modelleri üzerinden değineceğiz ve detayları yine ilk defa Donanım Haber farkı ile siz değerli okuyucularımıza sunacağız.

Nvidia'nın 2006 yılının Kasım ayında G80 kod adlı grafik işlemcisini ve GeForce 8800 serisini duyurması ile birlikte ekran kartı dünyasında dengeler bir anda değişmiş ve Nvidia kısa sürede liderlik koltuğuna oturmuştu. Aynı dönem içerisinde çatısı altına girdiği AMD ile entegrasyon sürecine yoğunlaşan ATi'nin R600 kod adlı yeni nesil grafik işlemcisiyse hakkında çıkan yüzlerce haber ve birkaç kez tekrarlanan ertelemeler sonucunda geçtiğimiz sene Mayıs ayı içerisinde resmen anons edişmişti. 512-bit bellek veri yolu ve Tesselation gibi önemli teknolojik detaylara sahip olsa bile özellikle oyunlarda kullanıcıların beklentilerini karşılamakta sıkıntı yaşayan ayrıca ısı ve güç tüketimi gibi önemli sorunlar ile eleştri oklarının merkezi haline gelen R600 tabanlı Radeon HD 2900 serisi malesef ATi'nin umduğunu bulamadığı fakat gelecekteki modelleri için çok şey öğrendiği kısa süreli bir seri olarak tarihteki yerini almıştı.

Sapphire Radeon HD 4870 GDDR5

AMD-ATi, Radoen HD 2900 serisi ile istediğini elde edememişti fakat yılmaya da niyeti yoktu. Firma kısa süre içerisinde Radeon HD 3800 serisini hazırlayarak geçtiğimiz sene Kasım ayı içerisinde Spider platformu ekseninde resmi olarak duyurmuştu. Her ne kadar Nvidia'dan liderlik bandını geri alamasa da ATi'nin kısa sürede kat ettiği yol dikkatlerden kaçmıyordu. 55nm üretim teknolojisi ile hazırlanan ve DirectX 10.1 desteği ile gelen Radeon HD 3800 serisi güç tüketimi ve ısı gibi konularda yerini aldığı HD 2900 serisine göre bambaşka bir tablo çizerken özellikle HD 3850 serisinde takip edilen fiyat politikası AMD-ATi'nin yüksek satış rakamlarına ulaşmasını sağlarken Nvidia'nın kısa süreli model olarak GeForce 8800GS'yi hazırlamasına da neden olmuştu. Takip eden dönemde AMD-ATi, çift grafik işlemcili Radeon HD 3870 X2 modelini duyurarak sansasyon yaratmayı başarmış fakat Nvidia cephesinden arka arkaya gelen yeni model tanıtımları karşısında firma malesef sessiz kalmıştı.

Nvidia'nın GeForce GTX 200 serisini duyurmasının ardından artık gözler artık AMD-ATi'de. Firmanın RV770 kod adlı yeni grafik işlemcisi HD 3800 serisine güç veren RV670'ın genlerini taşıyor olsa da ciddi iyileştirmelere ve çok sayıda yeniliğe sahip olduğu da biliniyor. RV770 kod adlı yeni grafik işlemcisinin Pro ve XT olmak üzere yine iki varyasyonu var. RV770 Pro gpu'su Radeon HD 4850 modeline, RV770XT gpu'su ise Radeon HD 4870 modellerine güç veriyor. 55nm üretim teknolojisi ile hazırlanan işlemciler 256-bit bellek veri yolu ile geliyorlar. RV770 ile ilgili olarak üzerinde durulması gereken belkide en önenmli nokta paralel işlem birimlerinin (stream processors) sayısı. Daha önce ortaya atılan 480 rakamının aksine Radeon HD 4800 serisi dahilinde hazırlanan kartlar 800 adet paralel işlem birimiyle geliyor. Hesaplama gücü açısından son derece güçlü olan RV770 gpu'su için AMD cephesinde sinematik görüntü deneyimi sunan TeraScale grafik motoru tanımlaması da yapılıyor.

Radeon HD 4850 modeliyle 200$'a 1 TeraFLOP'luk işlem gücü sunduğunun altını özellikle çizen AMD, HD 3800 serisinde yaşanan sorunları da yeni seri ile aştığını ifade ediyor. Zira özellikle Anti-Aliasing ve Anisotropic Filtering konularında ciddi gelişmeler kaydettiği belirtilen firmanın yeni modellerinin oyunlarda da bir önceki seriye göre ciddi performans artışı göstermesi bekleniyor. Nvidia gibi AMD-ATi de yeni nesil grafik işlemcisini ve HD 4800 serisini rakip çözümlerle karşılaştırmaktan geri kalmıyor. Zira AMD-ATi'ye göre RV770 gpu'su watt başına düşen performansta rakip Nvidia'nın 1.4 milyar transistöre sahip olan yeni gpu'su GT200'e göre çok daha başarılı. Öte yandan firmaya göre RV770, DirectX 10.1 ve GDDR5 bellek desteği gibi detaylarıyla teknolojik açıdan da GT200'e göre daha başarılı olarak değerlendiriliyor. Şimdi isterseniz kartlar arasında var olan detaylara birlikte bakalım.

Sapphire Radeon HD 4850

AMD-ATi'nin Radeon HD 4850 ve HD 4870 modelleri arasında da bazı farklar olmakla birlikte bu durum Nvidia'nın GTX 260 ve 280 modelleri arasındaki kadar keskin değil. Zira HD 4850 ve HD 4870 modellerini saat hızları, kullanılan bellek tipleri ve tercih edilen soğutucu gibi üç temel detay ayırıyor. Saat hızları açısından değerlendirdiğimizde HD 4850'nin 625MHz gpu ve 1986MHz bellek, Radeon HD 4870'in ise 750MHz gpu ve 1980MHz bellek ile geleceği belirtiliyor. Görüldüğü üzere GDDR5 kullanan HD 4870 ile GDDR3 bellek kullanan Radeon HD 4850 modelleri anlamında saat hızı açısından pek bir fark görülmüyor. Fakat bant genişliği açısından GDDR5 bellek yongalarının 3.0Gbps, HD 4850'nin sahip olduğu GDDR3'lerin ise 2.0Gbps seviyesinde olduğunu da belirtmekte fayda var. Ayrıca GDDR5 için bellek saat hızlarının düşük olmasının en önemli sebebi olaraksa yeni bellek teknolojisinin henüz emekleme aşamasında olması gösterilebilir.

Belirttiğimiz üzere kartlar üzerinde tercih edilen referans soğutucular da farklılık gösteriyor. Radeon HD 4850 modeli tek slot soğutma ile gelirken HD 4870 modeli ise çift slot soğutmaya sahip olacak. Fakat HD 3800 serisinde yaşanan senaryonun tekrarlanması ve firmalar tarafından tek slot soğutucu ile donatılan HD 4870 modellerinin hazırlanması da söz konusu olabilir. AMD-ATi'nin yeni ekran kartları Crossfire X teknolojisine de destek veriyorlar. Bu sayede HD 4850 modeli veya tek slot HD 4870 modelleriyle Quad-Crossfire yapabilmek te mümkün olacak. Ayrıca bugün elimize ulaşan ve detaylarını forumumuzda paylaştığımız bir bilgiye göre HD 4800 serisi geriye dönük olarak HD 3800 serisi ile Karma Crossfire kullanımına da olanak tanıyacak. PCIe 2.0 spesifikasyonuyla uyumlu olan ekran kartları ayrıca yüksek tanımlı videolar için bazı avantajlara da sahip olacaklar.

Nvidia'nın PureVideo HD teknolojisine karşı AMD ise UVD yani Unified Video Decoder adını verdiği kendi özel teknolojisini kullanıyor. Renk kalitesi ve VC-1 başarımı açısından PureVideo HD teknolojisine karşı bir adım önde olduğu firmaya yakın kaynaklarca zaman zaman iddia edilen UVD teknolojisinin geliştirilmiş 2. jenerasyon temsilcisi de HD 4800 serisi ile birlikte geliyor ve bu sayede H.264, VC-1 ve MPEG2 formatındaki HD videolar için işlemciyi olabildiğince az meşgul ederek yükün önemli bir kısmı gpu üzerine alınıyor. AMD-ATi'nin referans tasarıma sahip her iki ekran kartı da çift DVI ve HDTV çıkışıyla geliyorlar fakat HDMI teknolojisine de tam destek veriyorlar. Adaptör aracılığıyla HDMI çıkışı sağlayabilen Radeon HD 4800 serisi yine HDMI üzerinden 7.1 kanal ses desteği de sunabiliyor. Bu arada muhtemelen doğal HDMI çıkışına sahip özelleştirilmiş HD 4850/4870 modelleri de farklı firmalarca kullanıma sunulabilr.

Test sonuçları Sapphire tarafından yollanmıştır.

AMD-ATi cephesinde firmanın partnerleri tarafından kullanıma sunulacak ilk kartların tamamı referans tasarımı baz alacak yani modeller arasındaki farkı soğutma üzerinden kullanılan çıkartma tasarımları ve kutu içerikleri belirleyecek. Sapphire'in yeni ekran kartlarının kutu içeriğinde DVI-VGA adaptörü, DVI-HDMI adaptörü, Crossfire köprüsü, HDTV kablosu, Cyberlink PowerDVD ve CyberLink DVD Suite yazılımlarına ek olarak HD 4850 için 3DMark 2006, GDDR5 bellekli HD 4870 modeli için 3DMark Vantage test uygulamaları gelecek. Ek olarak Sapphire Türkiye'de aldığımız bilgilere göre firma Radeon HD 4850 modelini ülkemizde pazara ilk üreticilerden biri olacak. Hatta bugün itibariyle Sapphire Radeon HD 4850'nin çeşitli satış kanallarında 239$+KDV'lik etiket fiyatı üzerinden kullanıma sunulmaya başlanacak. AMD-ATi'nin çift grafik işlemcili HD 4870 X2 modeli gelene kadar amiral gemisi olması beklenen HD 4870 modeli içinse Temmuz ayının ilk haftasına kadar beklenmesi gerekecek.

Yazı dahilinde Sapphire'in bize ilettiği çeşitli test sonuçlarına ulaşabilmeniz de mümkün. Diğer üreticilerin hazırladığı modeller ve HD 4800 serisiyle ilgili yaşanan gelişmeleri sizler ile paylaşmaya devam edeceğiz.