Muhyiddin İbn Arabi

Muhyiddin İbn Arabi

Abū `Abd Allah Muhammad b. `Ali b. Muhammad b. al-`Arabi al-Hātimī al-Tā’ī (Arapça: أبو عبد الله محمد بن علي بن محمد بن العربي الحاتمي الطائي) Kısaca Muhyiddin ibn Arabi de denir (1165-1239). Ünlü mutasavvıf, İslam düşünürü ve şairidir.

Muhyiddin İbn-i Arabi, Muvahhidun döneminde 27 Ramazan 560’da Mürsiye (Murcia), İspanya’da doğdu. Bilinmeyen bir sebeple 8 yaşında ailesiyle birlikte İşbiliye’ye (bugünkü Sevilla) geldi (muhtemelen babasının memuriyeti nedeniyle). Ailesi Arap Tayy kabilesine mensuptu. Yakın cedleri hakkında fazla bir şey bilinmiyorsa da, anne ve baba tarafından nüfuz ve itibar sahibi kimseler olduğu anlaşılıyor. Akrabaları arasında tasavvufî bilgilere sahip kimseler vardı. Dayısı Ebû Müslim el-Havlânî de, kutubların büyüklerinden sayılır..

İlk tahsilini bu şehirde yaptı, uzun bir süre burada kaldı. Çocuk yaşlarında 'Ahmed İbnu’l-Esirî' adında genç bir Sufi ile arkadaş oldu. İbnu'l-Arabî, bu tahsil sırasında bir aralık Halvet'e çekilmiş her sahada ve özellikle tasavvufî marifetler sahasında hiçbir şey bilmezken ve bu hususta hiçbir kitap da okumadan, keşif ve keramet yoluyla birçok şeylere muttali olarak halvetten çıktı.

Endülüs'de bir süre daha kaldıktan sonra, seyahate çıktı. Şam, Bağdad ve Mekke'ye giderek orada bulunan tanınmış alim ve şeyhlerle görüştü. 1182'de İbn-i Rüşd ile görüştü. Bu görüşmeyi eserinde anlatır. Bu İbnu Rüşd’ün bilgi'nin akıl yolu'yla elde edileceğini söylemesiyle meşhur olduğu yıllardır. 17 yaşındaki genç Muhyiddin gerçek bilgi'nin sadece aklımızdan gelmediğine, böyle bir bilginin daha çok ilham ve keşf yoluyla elde edilebileceğine inanmıştı.

Bu senelerde 'Şekkaz' isminde bir şeyh'le tanıştı. Bu zat küçük yaşlardan itibaren ibadete başlayan, Allah korkusu taşıyan, hayatında bir kerecik olsun ‘ben’ dememiş olan ve uzun uzun secde eden bir kimsedir. Muhyiddin o ölene kadar onunla sohbete devam etti. 1182-1183'de İşbiliyye’ye bağlı Haniyye’de 'Lahmî' isimli bir şeyhden, bu zatın adını taşıyan bir mescidde Kur'an dersi aldı.

1184-1185'de 'Ureynî' isimli bir şeyh’le tanıştı. Eserlerinde Ondan ilk hocam diye bahseder, çok faydalandığını söyler. 'Ureynî', Ubudiyet [kulluk] meselesinde derin bir bilgiye sahipti. Bu yıllar'da 'Martili' adlı bir şeyhten de istifade etti. Ureynî O’na:’Sadece Allah’a bak’ derken Martilî‘Sadece Nefsine bak, nefsin hususunda dikkatli ol, ona uyma’ diye öğüt vermişti. Martilî’ye bu zıt önerilerin içyüzünü sordu. Bu zat, kendi nasihatinin doğruluğunda ısrar edecek yerde, ‘Oğlum, 'Ureynî'’nin gösterdiği yol, doğru yolun ta kendisidir. Ona uyman lazım. Bizim ikimiz de, kendi halimizin gerekli kıldığı yolu sana göstermiştir’ dedi.

Bu yıllar'da İşbiliyye’de Kordovalı Fatma adında yaşlı bir kadına (tanıştıklarında 96 yaşındadır) 14 sene hizmet etti. Bu kadın, erkek ve kadınlar arasında müttaki ve mütevekkile olarak temayüz etmişti. Çok iyi bir kimseyle evliydi. Yüzü o kadar güzeldi ki, İbn Arabi onun yüzüne bakmaktan utanırdı.

1189'da Ebu Abdullah Muhammed eş-Şerefî adında biriyle tanıştı. Kendisi doğu İşbiliyye’li olup, Hatve ehlindendi. Beş vakit namazını Addis Camii'nde kılardı. İbadete aşırı düşkünlüğünden namaz kılmaktan ayakları şişerdi.

Arabi, İşbiliyye’deyken (1190) hastalandı. Okuma kabiliyyet'ini kaybetti. 2 Yıl bu halde kaldıktan sonra 589'da (Hicri) Sebte Şehri'ne giderek orada ahlak makamına erdiğini söylediği İbnu Cübeyr ile tanıştı. Bir süre sonra İşbiliyye’ye döndü. Aynı yıl Tlemsen’e geldi. Burada Ebu Medyen (ö.594)[1] hakkında gördüğü bir rüyayı anlatacaktır.

1196'da Fas’a gitti. Orada yaptığı Seyahatler sırasında büyük şöhret kazandı. 1198'de tekrar Endülüs’e geçti. Gırnata Şehri dolaylarındaki Bağa kasabasında Şekkaz isimli bir şeyhi ziyaret etti. Onun Tasavvuf yolu'nda karşılaştığı en yüce kimse olduğunu söyler. 1199-1200'de İlk defa Hac için Mekke’ye gitti. Orada [el-Kassar] (Yunus ibnu Ebi’l-Hüseyin el-Haşimi el-Abbasi el-Kassar) isimli bir şahıs'la sohbet etti. Hac’dan sonra Mağrib’de, oradan da Ebu Medyen’in şehri olan Becaye'de bulundu. Bir süre sonra tekrar Mekke’ye geldi ve "Ruhu’l-Quds", "Tacu'r-Rasul" adlı eserler'ini yazdı.

1204'de Medine, Musul, Bağdad'da bulundu. Musul'da, "et-Tenezzülatu'l-Musuliyye" yi yazdı. Musul’dan ayrıldıktan sonra Konya’ya geldi. Orada tanıştığı Sadreddin Konevi’nin dul annesi ile evlendi. Konya’da iken "Risaletü’l-Envar" ı yazdı. Selçuk Meliki tarafından hürmet ve ikram gördü. Sonra Mısır’a geçti; tekrar Mekke’ye geldi ve burada bir süre kaldı. Mekke'de el-Futuhatu'l-Mekkiyye, Fusus'u rüya'da gördüğü Peygamber'in emriyle ve O'nun istediği şekilde yazdığını, bu eserin önsöz'ünde belirtir. "Veliler bilgilerini, peygambere vahyi getiren meleğin aldığı kaynaktan almaktadırlar." Bağdad ve Halep’de bir süre dolaştıktan sonra 612/1215 de tekrar Konya’ya geldi. 617 de Şam’a yerleşti. Zaman zaman civar şehirlere seyahatler yaptı. 638 de 22 R.Evvel’de (1239) Şam'da öldü. Kabri Şam şehri dışında Kasiyun Dağı eteğindedir. 1500'lerin başında Sultan Selim, Şam’ı Osmanlı toprağı yaptığında oraya türbe, camii ve imaret inşa ettirdi.

İbn Arabî gerek yaşadığı dönem içerisinde gerekse vefatından sonra sürekli tartışılmış ve hatta neredeyse zahir-batın ilimlerinin ayrışma noktasındaki spekülasyonlarda her zaman odak noktası olmuştur. Bunun bir nedeni kendisinden önce dile getirilmemiş ya da sembolik ifadelerle örtülmüş marifet ilmine dair birçok konuyu eserlerinde ve sözlerinde açıkça beyan etmesi olduğu kadar kendine has üslubunun çok derin ve karmaşık bir yapısı olmasıdır. Belki bu nedenle üstadın kendisi eserlerini avamın okumasını men etmişse de şüphesiz dünyanın birçok yerinde tasavvufun derinliklerine merak salan hemen herkes bir şekilde referans noktası olarak ona dayanmak zorunda kalmıştır. Belki bu durumdan ötürü tasavvufa hâkim olmayanlar ya da sufi olmayanlarca her zaman yanlış anlaşılmış ve bu yanlış anlama neticesinde kimileri ona olduğundan daha farklı bir libas biçerek İslam’ın dışında bilgelik atfederken batıni ilimlerden uzak bazı Müslümanlar ise onu zındıklıkla suçlayacak kadar ileri gidebilmişlerdir. Hatta denilebilir ki yüzyıllar boyunca tasavvufa dönük neredeyse tüm eleştirilerin odağında İbn Arabî ve eserleri durmuştur.

Bununla birlikte metafizik, kozmoloji, ahlak, İslami ilimler, psikoloji gibi çok geniş bir perdede eserler vermiş olsa da İbn Arabî’nin gözlemlenebilen en büyük etkisi kendinden önce net bir sistem taşımayan tasavvufu “Vahdet-i Vücud Teorisi” ile sistemleştirmesi ve böylece kendinden sonrakiler için büyük bir kolaylık sağlamasıdır ki zaten “Şeyh’ül Ekber” lakabının yakıştırılma sebebi de budur.

Muhyiddin İbn Arabi’den önce ifadeleri olsa da onun tarafından sistemetik bir şekilde dile getirilip ortaya konulduğu için ona atfedilen Vahdet-i Vücud teorisi varlığın aşkın birliğini ifade eder. Ancak bu anlaşılması zor bir konu olduğu için onun marifet ilmiyle ortaya koyduğu metafizik doktrinleri sıradan bir felsefe gibi ele alınmış salt bu nedenden ötürü geçmiş dönemlerde zındıklıkla suçlandığı gibi maalesef modern dönemlerde de tamamen farklı şekillerde anlaşılıp panteist, monist ve hatta tabiat mistiği olarak tanımlanmaya çalışılmıştır.

Oysa ki “Vahdet-i Vücud”un ortaya koyduğu mana şu şekilde belirtilebilir; mevcudat varoluşunu Allah’ın varlığından almaktadır ancak Allah Mutlak Hakikat olarak müteal yani aşkındır. Burada Mutlak Hakikatten ayrı olarak müstakil bir gerçeklik planı tasavvur etmek İslam’da en büyük bir günah kabul edilen şirke girmek olarak değerlendirilir. Çünkü bu şekilde bir tasavvur açıkça düalite inancı oluşturmakta ve kelime-i tevhidle formulize edilmiş olan “mutlak hakikatten başka hakikat yoktur” manasına gelen “la ilahe illallah” (hiçbir ilah yok, sadece Allah) ifadesini inkâra sapmak demektir.

Vahdet-i Vücud düşüncesinde; kendinden ibaret olan Zat her ne kadar tasavvur ve idrak edilemez olarak mutlak aşkın ve değişimin dışında olarak nitelendirilse de tasavvuf ıstılahında taayyün denilen kendini belirleme halinde belirli modelleşmelere sahiptir. Yani esasta Mutlak Teklik düzleminde kendinden başkası olmayan bir hiçliğe, Ahadiyete sahipse de bir olma (Vahdaniyet) düzleminde kendinde gördüğü ve bildiği sıfatlar söz konusudur. Ancak bu sıfatlara “O’dur” denilemeyeceği gibi, “O değildir” de denilemez. Bu İbn Arabî’nin şu ifadesinde gözlemlenebilir: “O, birliksiz bir (Vahid) ve tekliksiz tektir (Ahad).”

İbn Arabi varlığın birliği dolayısıyla varlığın Tanrı olduğunu söylemesi sebebiyle hem bazı fakihler, kelamcılardan hem de bazı sufilerden bazıları ılımlı bazıları sert eleştiriler almıştır. İbn Arabi'nin bu yaklaşımının yaratıcı ve yaratık arasındaki ikiliği kaldırdığı dolayısıyla dinin gerektirdiği emir ve yasakları ihlal etme veya küçümsemeyle sonuçlanacak etkileri olabileceği düşünülmüş ve kimi eleştirmenler bunun önüne geçebilmek amacıyla insanların İbn Arabi'nin kitaplarını okumalarının yasaklanmasını savunmuş, kimileri de şeyhin kafirliğine hükmetmiştir. İbn Arabi'nin görüşlerine katılmayan ancak onu kafirlikle suçlamayanlar da eserlerinin tevili yani yorumu gerektirdiği ve bu yorumu bilmeyenler tarafından okunmasının doğru olmadığını iddia etmişlerdir. Akademik, ilmi çevrelerde doğru olmadığı bilinmekle birlikte halk arasında İbn Arabi'nin eserlerinin onun tarafından yazılmadığı dahi söylenebilmiştir.

İbn Arabi'nin en sert eleştirmenlerinin başında gelen kişi Hanbeli mezhebi geleneğinden beslenen alim İbn Teymiyye'dir. Arabi'nin vefatından yirmi sene sonra Harran'da doğan İbn Teymiye Arabi'nin görüşlerini kıyasıya eleştirmiştir.

Hanefiler’den Ali el-Qarî, İbnu Teymiyye’yi savunarak İbn Arabi hakkında Sert Eleştiriler'de bulundu. Bu Eleştiriler İsmail Fenni Ertuğrul tarafından göğüslenmeye çalışıldı. Burhaneddin Ebu’n-Nasr Parsa, Fusus için Can, Fütühat için Gönül Tabir'ini kullanır.

’..Şu halde o Ezelî olan İnsan (şekliyle) Hadis, Zuhur ve Neş’eti bakımından Ebedî ve Daimi'dir.’ (Fass-ı Âdem’den)
Alem'in kıdem'i inancını savunan bu sözü Zahirî Mütekellimlerce Küfür sayılmıştır. Eğer Fikirlerinde bir Değişme meydana gelmemişse Futuhat’ta savunduğu tez'in ışığında bu söz'ü anlamak gerekir.

Futuhat’ta Araz olduğunu söylediği Alem’in Fusus’ta insan sözkonusu edildiğinde A’yan-i Sabite yani Allah’ın İlmi'nde olan Sureti (Suver-i İlmiye) yönüyle ezeli olduğunun (Feyz-i Akdes) savunulduğu görülür. Çünkü O’nun ilmi kadimdir.

Bu yoruma imkan veren gerekçe, bir Şey'in hem Hadis, hem de Ezelî olacağının söylenmesinin mantıklı olmamasıdır. Fusus’taki Cümle'den anlaşılan mana, Alem'in bir itibara göre Hadis (Feyz-i Mukades), diğer bir itibara göre de Ezelî olması gerektiğidir (Feyz-i Akdes).

Aliyyu’l-Qarî, bu Söz'ün Açık bir Küfür olduğunu söyler. Çünkü İnsan'ın Zat ve Sıfat'ı ancak, Hulul ve İttihat ve Vucudiyye (Panteizm) Mezhebi'nce Allah’ın aynı ve Sıfatı Kabul edilir.[12]

İsmail Fenni ise bu Metni şu Anlam'da okuyarak [Aliyyu’l-Qarî]’ye katılmaz:

Bu sözler'den maksat, Allah ilahî isimlerin suretleriyle bize göründüğünden, biz kendimizi, O’nun bizde Zahir olan Sıfatlar'ı üzerine biliriz. Hayat, ilim, irade, kudret, semi, basar, kelam gibi, kendimize nisbet ettiğimiz sıfatları, O’na nisbet ederiz. Yani bizde Zahir olan ilahi sıfatlar'la, bizim sıfatlanmamız sebebiyle, biz o sıfatlar'la Hakk’ı vasıflandırıp, kendimize nisbet ettiğmizi, O’na nisbet ederiz demektir. Gerçi bu sıfatları Allah da kendisine nisbet etmiştir. (9/et-Tevbe 104, 56/el-Vaqıa 63).
Molla Cami, bir Bağdad Şeyhine dayanarak O’nun 500 kadar Eseri olduğunu nakleder. Kendisi Dostlarının Yardımıyla Tasnif ettiğini söylediği Firhistinde çoğu Tasavvufla ilgili olan 250 yi geçmeyen Eserini sayar. En Büyük Eleştiriyi de ‘Fususu’l-Hikem’ dolayısı ile aldığını söyler. O’na göre ‘onun Istılahlar'ını anlamadan, Tenkidler'in düşünülmeden veya bir başkasının farkındaki Söz ve tenkidleri gözönünde bulundurularak yapılmaktadır bu eleştiriler. O çözüm'ü şu tavsiyeler'de arayacaktır:

a)Şeriat'a Aykırı olduğunu zannettiğimiz bir Söz nakledilirse, Naklin Sıhhatli olup olmadığına bakarız. Sıhhatli değilse, bu Söz'ün o kişi tarafından söylendiği İddiasını reddederiz.

b)Te’vil’e İmkan buluyorsak Te’vil eder, aksi taktirde ‘Tasavvuf Ehli katında belki Te’vil'i vardır’ demeliyiz.

c)Bu Sözler Sekir Hali'nde söylenenler Cümlesindedir diyerek, anlayamadığımızı Beyanla o Söz ile Amel etmemeliyiz.’

Nefahat'a göre, Bağdad Uleması’ndan birisi [Muhyiddin ] üzerine bir Kitap Te'lif etmiş ve bu Kitap’ta Musannefat’ının 500’den fazla olduğunu söylemiştir etmiştir. [İbnu'l-Arabî]'nin Eserlerinin sayısı kendine de Malum değildi, denir. Hayat’ında Dostlar’ının İsteği üzerine birkaç defa bunların Fihristini yapmak istedi. Bu Fihristler birbirinden ayrı 3 yazma halinde bugüne geldi. Bugüne gelenlerin bazıları:

Fütûhat-ı Mekkiyye fi Esrâri'l-Mahkiyye ve'l Mülkiye, Kendi el yazısı ile olan nüsha, Türk-İslam Eserleri Müzesi no. 1845-1881'dedir. Bu Nüsha 31 Cild halinde tertib edilmiştir.

Fusûsu'l-Hikem, Türkçe’ye çevrildi Molla Cami, Hoca Muhammed Parsa'nın "Füsûs" için, "can", "Fütûhat" için "gönül" dediğini rivayet eder.

Kitabu'l-İsra ilâ Makâmi'l-Esrâ,

Muhadaratü'l-Ebrâr ve Müsameretü'l-Ahyâr,

Kelamu'l-Abâdile,

Tacu'r-Resail ve Minhacu'l-Vesâil,

Mevaqiu'n-Nucûm ve Metali' Ehilletü'l-Esrar ve'l-Ulûm,

Ruhu'l-Quds fi Münasahati'n-Nefs,

et-Tenezzülatü'l-Mevsiliyye fi Esrari't-Taharat ve's-Salavat,

Kitabu'l-Esfar,

el-İsfar an Netaici'l-Esfar,

Divan,

Tercemanu'l-Eşvak,

Kitabu Hidayeti'l-Abdal,

Kitabu Taci't-Terâcim fi İşarati'l-İlm ve Lataifi'l-Fehm,

Kitabu'ş-Şevâhid,

Kitabu İşarati'l-Qur'an fi Âlaimi'l-İnsan,

Kitabu'l-Ba'.

Nisabü'l-Hiraq,

Fazlu Şehâdeti't-Tevhîd ve Vasfu Tevhîdi'l-Mükinîn,

Cevâbü's-Sual,

Kitabu'l-Celal ve hüve Kitabu'l-Ezel,

felsefika

Binbaşı

1731 Mesaj

Yarbay

3301 Mesaj

Yüzbaşı

329 Mesaj

quote:

Orjinalden alıntı: Arukard

quote:

Bu İbnu Rüşd�ün bilgi'nin akıl yolu'yla elde edileceğini söylemesiyle meşhur olduğu yıllardır. 17 yaşındaki genç Muhyiddin gerçek bilgi'nin sadece aklımızdan gelmediğine, böyle bir bilginin daha çok ilham ve keşf yoluyla elde edilebileceğine inanmıştı.

Tasavvufçuların en büyük yanlışı gerçek bilginin sezgi ve kalp yoluyla görülebileceğini düşünmeleridir. Sezgi bize bilgiler verebilir ancak kesin gerçek olup olmadığını bilemeyiz. Gerçek bilgide en güvenilir yol akıl ve duyulardır. Ama akıl duyulardan da gerçektir. Çünkü akılda var olan her şey gerçektir, aksi takdirde akılda var olamazlardı. Sezgiyse bir anda düşünmeden, kıyaslanmadan anında gelen bilgidir. Ve böyle bilginin gerçek olup olmadığını anlayamayız.

Aynı zamanda Gazalî başta tasavvufçular felsefenin Arabistan'da gelişmesine engel olmuşlar ve felsefeyi eleştirmişlerdir. Bu yüzden ilk başlarda felsefe yönüyle en gelişik yerlerden olan Arabistan sonraları felsefeye kötü gözle bakmaya başlamıştır ve bence bu bir çöküş olmuştur.
İbn Arabiyi ilk defa okudum, ancak onun da bir çok görüşünün Tasavvufçular tarafından eleştirildiğini gördüm. Dinle ilgisi olmayan her şeyi, veya din hakkında kendi görüşlerine uymayan her düşünceyi eleştiren kişiler olduğunu gördüm. Bu yüzden de tasavvufçular(genelleme) gelişmesine engel olmuşlardır.

İmam-ı Rabbani ks, Allah cc'yi ararken bir süre sora her Allah diye ulaştığının aslında Allah cc'nin zatına perde olduğunu,nereye kadar giderse gitsin,neyi görürse görsün her gördüğünün perdeden başka bir şey olmadığını görmüş ve ardından meşhur sözünü söylemiştir:
Allah cc ötelerin ötesinde,her ötenin ötesinde;namütenahi ötede...
Allah cc'nin varlığı safi akılla,ilmi delillerle ispatlanabilecek olsaydı,dünyadan çok akıllı ve yüksek zekalı insanlar geçti.Başta onlar ispatlarlardı.Kaldı ki Allah cc'yi zahir ile ispat edemeyiz.Ancak varlığına delil olduğunu düşündüğümüz bazı şeyleri imanımızı kuvvetlendirsin diye anlatırız.Bu da ilmel yakin derecesini geçemez.Oysa gerçek ilim hakkal yakin derecesine ulaşmakla elde edilir.Bu ilme ulaşmanın yolu da ilm-i ledun'e vakıf olmakla mümkündür.Ledun ilmi ise kalp ilmidir.Aklın almadığı,ispat ve delil getiremediği şeyler ledun ilmi ile anlaşılır.
Bu ilimde kitaptan,defterden talim edilerek öğrenilecek bir ilim değildir.

Tasavvufçuların genel yanılgısı diye başladığınız cümlenizden sonra yaptığınız yorumlar,hiç bir zaman bir Muhyiddin İbn-i Arabi ks görmemiş olmanızdan ötürüdür.Eğer ki bir Muhyiddin görmüş olsaydınız,aslında zahire vurulan her ilmin altında yatan kalp ilmini görebilme yoluna girmiş olurdunuz.

Meşhur söz vardır.Hikmetinden sual olunmaz ya Rab!Hikmet dediğimiz şeyi her zaman akla ve mantığa uygun şekille açıklamak mümkün değildir.İşte bu hikmet Allah cc'nin hakiki ilminden parçalardır.

İmam-ı Gazali rah.a ise ömrünün büyük kısmını felsefe,akıl,ilim,din gibi olguları kafasında münazara ederek geçirmiş bir zattır.Ebu Ali Farmedi ks ile tanıştıktan sonra ise oda gerçek ilmin yolunu tutmuş ve burda terbiye görmüştür.Sonrasında yazdığı el-munkız'ı okumadan felsefecilere İslam şöyle der demek de hiç doğru değildir.

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Gücdevani -- 4 Haziran 2008; 15:43:31 >

Yarbay

3301 Mesaj

Yüzbaşı

329 Mesaj

Akılla kavranabilecek ilimler kategorize edilebilir.Suyun N.Ş.A.'da 100 C'de kaynadığı değişmez bir gerçektir.Allah cc'nin varlığı ise bu şekilde ispat edilemeyecek olduğundan sizin bahsettiğiniz kimselerden tarafından somut delillerle ispat edilebilmesi mümkün değildir.
Materyalist düşünce her olguyu akıl ile ispat etme,mantık sınırlarına oturtma şeklinde gelişiyor.Evrim teorisi ve bu paralellikte yaratılışta kısır bir döngü olmaktan öteye gidemiyor.Evrim düşüncesini savunan kimseler her şeyi ilmi bir temele oturtmaya çalışarak akıl denizinde bazı çıkmazlara sürükleniyorlar.Bu paralellikte yaratılışı savunan kimseler ise elde somut deliller ve kanıtlar olmadığından,sadece somut delile inanma ve sadece onla ikna olma yolunda olan evrim düşüncesine sahip arkadaşları ikna edecek verileri sağlayamıyorlar.Bu kısır döngüde ben bu bölümü takip edeliden beri sürüp gidiyor.
Oysa sezgisel düşünce dediğiniz karşınızda bulunan dış görünüşü aynı fakat içeriği farklı olan 30 kutudan hangisinin içinde neyin olduğunu kutulara bakarak bilmek değildir.Ya da tahmin yürütüp doğruya ulaşmak ve 6. hissim kuvvetli demek değildir.Bunlar da sezgisel olarak bahsedilir fakat ledun ilminde bunlar sezgi bile değildir;ancak tahmindir.
Hz.Ali kv'nin bir sözü var.Gözümdeki tüm perdeler kaldırılsa ve Allah cc'nin hakikatleri gözlerim önüne serilse imanım artmaz diyor.Demek ki somut delillerle elde edilemeyen öyle şeyler var ki soyut ile elde ediliyor ve somut olarak ilave bir şey verilse o soyutluğun verdiğini ileriye götürecek şekilde olmuyor.

Az önce ilmel,aynel ve hakkel yakin demiştim.İlmel yakin Kur'an ve Hadis ile Allah cc'nin varlığını kabul etmedir.Aynel yakin ayet ve hadisleri müşahade ederek imanı ilerletmedir.Hakkel yakin ise bizzat görmektir.İşte bu görmeye sezgi diyor tasavvufçular.Yani daha anlaşılır bir şekilde anlatacak olursak Türkiye'de Eğirdir Gölü olduğunu biliyoruz;buna ilmel yakin diyorlar.Eğirdir Gölü'nin yanına gidip onu gözle görmek aynel yakin,içine girip yüzmek ise hakkel yakin.İşte Tasavvufta sezgi olarak Allah cc'nin varolduğuna vakıf olmuş insanlar bu ilmin içinde yüzmüşlerdir.Nasıl ki suyun kaynaması 100 derece ise ve bu değişmez ise Allah cc'nin varlığı ve bunun delilleri bundan çok daha fazla derecede kesindir bu ilmi yaşayanlara.

Yarbay

3301 Mesaj

@Gücdevani

Siz Akılcılığı materyalizmle ve bilimle karıştırdığınızdan böyle düşünüyorsunuz sanırım. Akılcılık materyalizmle ilgilenmez. Materyalizm bir çok şeyin temelidir. Ancak akılcılık ve materyalizm karıştırılmamalıdır. Akılcılar somut olan gerçekleri de görebilirler. Benim orda somuttan kastım gerçekti. Düşünce soyut b,r gerçekliktir. Soyut olmasına rağmen vardır ve kesindir. Akılcılar düşünce yolunu takip eder. Önceki mesajınızda İbn Arabi'nin karşısındaki her şeyin perdelerle kıstılandığını düşünmesinden söz etmişsinizdir. Bunu Platon idealarında bahsetmiştir. Ve Platon akılcı bir filozoftur. İdealardan bahsetmiştir ve asıl gerçeğin idealar(akıl) olduğunu düşünmüştür. Ve bu dünyada gördüğümüz her şeyin doğuştan akılda bulunduğunu söylemiştir. Dünyadaki her şey aklımızın bir yansımasıdır ve hiçbiri gerçek değildir. Bizim gözlerimizde bir perde çekilidir ve mühim olan aklımızın yoluna girebilmek idealara varabilmektir.

Şimdi bu şekilde düşünüldüğünde Platon tamamen haklıdır. Yanlışı ise, Akıl tek gerçeklik değildir. Ancak akıl da bir gerçekliktir. Akıl bize gerçekliği verebilir. İbn Arabi de onun gibi düşünmüş ancak bunu Tanrı'nın varlığına yormuştur. Tabi bu düşüncelerinde Platon'un etkisinin büyük olduğuna eminim çünkü o dönemlerde Arabistan'da Aristo ve Platon rüzgarı esiyordu.Bu normal bir şeydir, çünkü Platon'dan haberdar olan herkes onu Tanrı'nın varlığını kanıtladı diye göstermektedirler. Hristiyan dünyası ve İslam Dünyası. Her felsefecide onlardan etkilenmişlerdir. Durum şu ki Platon'un idealarının Tanrı'yla bir bağlantısı yoktur. Ve bence böyle de olmalıdır çünkü Tanrı akılla kavranamaz. Tanrı akılla kavranamıyorsa gerçek değildir. Platonun idealarına göre böyle olmalıdır.

Ancak Platon'un ideaları bi yönde yanlıştır. Çünkü duyularımızla algıladığımız bu dünyada gerçektir ve duyular gerçeği gösterir. Akıl da. Sezgi ise akla girip yargılandıktan sonra bilgi haline gelerek gerçek bilgiyi oluşturabilir. Sonuçta akla girmelidir. Akıldan çıkan akılsal her şey gerçek bilgidir.

Evrim vs gibi konular kanıtlanmamış olabilir. Ancak Tanrı'nın varlığıda kanıtlanmamıştır. Evrime dair somut ve bilimsel kanıtlar bulabilirken Tanrı'nın varlığına dair en küçük kesin kanıtımız yoktur. Sezgi bize bu durumda yol gösterebilir. Ancak sezgiyle Tanrı'ya ulaşsak bile bunun kesinliğinden emin olamayız. Kısacası Tanrı olmayabilir. Akıl Tanrı'yı kanıtlayamaz belki ancak onu algılamamıza yardımcı olabilir. Sezgi de aynı şekildedir. Ancak sezgi gerçek bilgi koymaz ortaa.

Tasavvufu yaşayanlara göre tanrı kesin olabilir. Ancak onlar kendileri dıoşında başkalarını ikna edebilecek kesin bilgi ortaya koyamazlar. Tasavvufçular saplantılıdır. Kesin bilgiye değil, sezgisel ve belirsiz bilhiye inanırlar. Belirsiz bilgiyse bizi hakikate değil belirsizliğe götürür. Tasavvufçular her şeyden daha kesin olarak Tanrı'nın varlığını görebilir. Ancak Tanrı'nın kesinliğine dair akılsal hiçbir kanıt ortaya koyamazlar.

Yüzbaşı

329 Mesaj

quote:

Orjinalden alıntı: Arukard

@Gücdevani

Siz Akılcılığı materyalizmle ve bilimle karıştırdığınızdan böyle düşünüyorsunuz sanırım. Akılcılık materyalizmle ilgilenmez. Materyalizm bir çok şeyin temelidir. Ancak akılcılık ve materyalizm karıştırılmamalıdır. Akılcılar somut olan gerçekleri de görebilirler. Benim orda somuttan kastım gerçekti. Düşünce soyut b,r gerçekliktir. Soyut olmasına rağmen vardır ve kesindir. Akılcılar düşünce yolunu takip eder. Önceki mesajınızda İbn Arabi'nin karşısındaki her şeyin perdelerle kıstılandığını düşünmesinden söz etmişsinizdir. Bunu Platon idealarında bahsetmiştir. Ve Platon akılcı bir filozoftur. İdealardan bahsetmiştir ve asıl gerçeğin idealar(akıl) olduğunu düşünmüştür. Ve bu dünyada gördüğümüz her şeyin doğuştan akılda bulunduğunu söylemiştir. Dünyadaki her şey aklımızın bir yansımasıdır ve hiçbiri gerçek değildir. Bizim gözlerimizde bir perde çekilidir ve mühim olan aklımızın yoluna girebilmek idealara varabilmektir.

Şimdi bu şekilde düşünüldüğünde Platon tamamen haklıdır. Yanlışı ise, Akıl tek gerçeklik değildir. Ancak akıl da bir gerçekliktir. Akıl bize gerçekliği verebilir. İbn Arabi de onun gibi düşünmüş ancak bunu Tanrı'nın varlığına yormuştur. Tabi bu düşüncelerinde Platon'un etkisinin büyük olduğuna eminim çünkü o dönemlerde Arabistan'da Aristo ve Platon rüzgarı esiyordu.Bu normal bir şeydir, çünkü Platon'dan haberdar olan herkes onu Tanrı'nın varlığını kanıtladı diye göstermektedirler. Hristiyan dünyası ve İslam Dünyası. Her felsefecide onlardan etkilenmişlerdir. Durum şu ki Platon'un idealarının Tanrı'yla bir bağlantısı yoktur. Ve bence böyle de olmalıdır çünkü Tanrı akılla kavranamaz. Tanrı akılla kavranamıyorsa gerçek değildir. Platonun idealarına göre böyle olmalıdır.

Ancak Platon'un ideaları bi yönde yanlıştır. Çünkü duyularımızla algıladığımız bu dünyada gerçektir ve duyular gerçeği gösterir. Akıl da. Sezgi ise akla girip yargılandıktan sonra bilgi haline gelerek gerçek bilgiyi oluşturabilir. Sonuçta akla girmelidir. Akıldan çıkan akılsal her şey gerçek bilgidir.

Evrim vs gibi konular kanıtlanmamış olabilir. Ancak Tanrı'nın varlığıda kanıtlanmamıştır. Evrime dair somut ve bilimsel kanıtlar bulabilirken Tanrı'nın varlığına dair en küçük kesin kanıtımız yoktur. Sezgi bize bu durumda yol gösterebilir. Ancak sezgiyle Tanrı'ya ulaşsak bile bunun kesinliğinden emin olamayız. Kısacası Tanrı olmayabilir. Akıl Tanrı'yı kanıtlayamaz belki ancak onu algılamamıza yardımcı olabilir. Sezgi de aynı şekildedir. Ancak sezgi gerçek bilgi koymaz ortaa.

Tasavvufu yaşayanlara göre tanrı kesin olabilir. Ancak onlar kendileri dıoşında başkalarını ikna edebilecek kesin bilgi ortaya koyamazlar. Tasavvufçular saplantılıdır. Kesin bilgiye değil, sezgisel ve belirsiz bilhiye inanırlar. Belirsiz bilgiyse bizi hakikate değil belirsizliğe götürür. Tasavvufçular her şeyden daha kesin olarak Tanrı'nın varlığını görebilir. Ancak Tanrı'nın kesinliğine dair akılsal hiçbir kanıt ortaya koyamazlar.

Öncelikle yazımı daha dikkatli okumanızı tavsiye ederim.Her gördüğünü Allah cc'nin varlığına perde olarak gören İmam-ı Rabbani ks'dir İbn-i Arabi ks değil.İbn-i Arabi ks öğretisinde La Mevcuda illallah sırrında hareketle Allah cc den mevcut başka hiç bir şey yoktur diyerek kendisi,dünya ve diğer herşeyin aslında Allah cc'nin yansıması olduğunu söylemiştir.Asıl hakikat ise La İlahe İllallah sırrına erebilmektir.Bu ise mevcudatı Allah cc'ye bağlamaktan öte bir manadır.Buna ulaşan İmam-ı Rabbani ks nin sözüdür her gördüğünün Allah cc'ye perde olması.

Materyalizm de ispatı olmayan,yani ispat olarak elle tutulup gözle görülmeyen şeylere inanmama üstüne kurulu değil mi?Akılıcılık da aynen böyle.İlmi-fenni bir ispat getirdiği sürece bu doğrudur.Getiremiyorsa birine göre doğru,diğerine göre yanlıştır.Biri inanır diğeri inanmaz.Zaten böyle olması imtihanı ortaya çıkarır.Eğer herkesin algılayabileceği ve ispatlayabileceği bir bilim olsaydı din,herkes inanırdı.

Aslında hiç aralarında bulunmadığınız,ne yer,ne içer,ne yapar,ne işler bilmediğiniz bir grup insana saplantılıdır demek de bir garip doğrusu.Tasavvuf kal değil hal ilmidir.Sizinle burda konuştuklarım falan tasavvuf değildir,ancak dışa sızan bir kısmıdır.Yaşamadan,içine girmeden bilemezsiniz.Bilemeyeceğiniz bir şey için de o saplantı,bu böyle yorumları sığ fikirden öteye geçemez.

Eğer Allah cc varsa bu dünyada gördüğünüz madde aleminden çok çok defalarca kat fazla mana alemi vardır.Bu mana alemi de sizin belirsiz diye bahsettiğiniz kısımda yer alır.Eğer tasavvuf erbabları bu belirsiz bilgi diye bahsettiğinizle belirsizliğe gitmiş olsalardı,Üveys-ül Karani'den bu yana devam edemezlerdi.

Az önce sorduğumu yinelemek istiyorum.Madem bu mana dediğimiz belirsizlik bizi belirsizliklere çıkarıyor,nasıl oluyor da her şey somutlaştırılıp gözümün önüne serilse imanım artmazdı diyor Hz.Ali?

felsefika

Binbaşı

1731 Mesaj

Yarbay

3301 Mesaj

Red Kit

Yüzbaşı

988 Mesaj

felsefika

Binbaşı

1731 Mesaj

was

Yarbay

2302 Mesaj

Red Kit

Yüzbaşı

988 Mesaj

felsefika

Binbaşı

1731 Mesaj

Red Kit

Yüzbaşı

988 Mesaj

Yüzbaşı

329 Mesaj

Red Kit

Yüzbaşı

988 Mesaj

narada

Yüzbaşı

603 Mesaj