ATi Catalyst v8.3'ün getirdiği teknolojik yenilikler ve performans değerlendirmesi

AMD-ATi, Catalyst sürücü ailesinin yeni versiyonu 8.3 ile birlikte pek çok yeniliği kullanıcıların beğenisine sunmaya hazırlanırken bazı temel teknolojileri de Catalyst 8.3 ile birlikte resmen kullanılabilir kılacak. Firmanın uzun süredir merakla beklenen Quad-Crossfire ve Hybrid Crossfire gibi teknolojileri yeni sürücü paketi ile birlikte resmen destek kazanırken, kullanıcılar HD 3850 ve HD 3870 gibi iki farklı kartı karma Crossfire teknolojisi çerçevesinde paralel olarak kullanabilecekler. İsterseniz yeni sürücü paketinin detaylarına ve getirdiği yeniliklere birlikte bakalım. Bilindiği gibi farklı zaman aralıklarında sürücü güncellemeleri veya BETA sürücü yayınlayan Nvidia'nın aksine AMD-ATi, Catalyst sürücü paketini genellikle aylık olarak yayınlamakta. Zaten firmanın sürücülerinde kullandığı kod adına baktığımız zaman örneği Catalyst 8.2 için 8 rakamının içinde bulunduğumuz yıla (2008), 2'nin ise sürücünün yayınlandığı aya (Şubat - 02) denk geldiğini görmekteyiz. Yeni sürücüler ile birlikte genellikle tanık olduğumuz temel güncelleme ve performans iyileştirmelerinin aksine AMD-ATi, Catalyst v8.3 ile birlikte endüstrinin şimdiye kadar tanık olduğu en önemli güncellemelerden birini yapmaya hazırlanıyor.

ATi'nin Catalyst v8.3 ile birlikte getirdiği en önemli yeniliklerin başında Crossfire X yapılanması altında Quad-Crossfire kullanımının resmi olarak desteklenmesi gösterilebilir. Quad-Crossfire için kullanıcıların iki farklı alternatifi bulunuyor. Dileyen kullanıcılar 790FX yonga seti üzerinde 4 adet HD 3850 veya tek slot tasarıma sahip olan HD 3870 modelinin dört tanesini birlikte kullanabildikleri gibi dileyen kullanıcılarsa çift grafik işlemcili HD 3870 X2 modelinin iki tanesini Crossfire destekli herhangi bir anakart (790FX, X48 vs.) üzerinde çalıştırabilecekler. Tabi Catalyst v8.3 ile birlikte dörtlü konfigürasyonun yanı sıra Triple-Crossfire yapılanmasına da olanak tanınıyor. Açıkçası çoklu ekran kartı kullanımı açısından ATi'nin rakibi Nvidia'ya göre çok daha esnek bir teknoloji sunduğunu söyleyebilmek mümkün. Zira sadece çift ve üç kartlı konfigürasyonu izin veren ve bunu belli modeller ile belli yonga setleri üzerinde gerçekleştirebilen Nvidia'nın aksine AMD-ATi çift, üç veya dört kartlı Crossfire kullanımına olanak tanıyor. Üstelik firma çoklu ekran kartı teknolojisini rakibi Intel'e de lisanslayarak Crossfire X teknolojisinin yaygınlaşması adına da önemli bir adım atmış oldu.

AMD-ATi'nin 3 yollu Crossfire X teknolojisinde altı çizilmesi gereken bir diğer nokta ise kullanılabilir ekran kartı kombinasyonları. 3 adet HD 3850 veya HD 3870 ekran kartının yanı sıra dileyenler çift grafik işlemcili Radeon HD 3870 X2 ve HD 3870 modelini paralel olarak çalıştırabilecekler ki bu gerçekten önemli bir hamle. Bu noktada AMD-ATi'nin 3'lü ve 4'lü Crossfire kullanımının şimdilik Windows Vista altında ve ağırlıklı olarak DirectX 9 destekli uygulamalar için kullanılabilir olduğu belirtilirken Call of Juarez gibi DirectX 10 destekli bazı oyunların yeni teknolojiye destek verdiği ifade ediliyor (zamanla sayı artacak). Windows XP cephesinde ise Crossfire desteği devam ederken üç ve dört kartlı kurumlu Windows Vista'ya özel bir teknoloji olarak kalacak gibi görünüyor. Catalyst v8.3 ile birlikte Hybrid Crossfire teknolojisi de resmi olarak desteklenmeye başlanacak. Bilindiği gibi Hybrid Crossfire teknolojisi AMD'nin resmi duyurusunu 5 Mart'ta gerçekleştirmesi beklenen 780G (RS780) yonga seti ile birlikte kullanıma sunulacak. Daha önceki haberlerimizde de belirttiğimiz üzere 780G yonga seti üzerinde AMD-ATi'nin HD 3200 kod adını verdiği RV610 temelli ve DirectX 10 destekli entegre grafik işlemci yer alıyor. Kullanıcılar entegre grafik işlemcisinin yanı sıra sisteme takacakları HD 2400 veya HD 3400 türevi ekran kartları ile dahili grafik işlemcisini paralel çalıştırarak çok daha yüksek performans elde edebilecekler.

AMD-ATi cephesinden gelen bilgilere göre, Hybrid Crossfire teknolojisi aktif edildiğinde kullanıcılar 1.5 kata yakın oranda daha fazla performans elde edebiliyorlar. Tabi oyunlarda elde edilecek daha yüksek performansın yanı sıra günlük kullanım için kullanıcılar harici ekran kartını devre dışı bırakarak enerji tasarrufu sağlayabilecek, sadece entegre grafik işlemci üzerinden işlerini yürütebilmenin yanı sıra kartlar arası geçişi Nvidia'nın Hybrid SLI teknolojisinin aksine sistemi yeniden başlatmaya gerek duymadan gerçekleştirebilecekler. AMD-ATi'nin Catalyst v8.3 sürücüsü ile birlikte gelen bir diğer önemli yenilik ise Windows Vista altında esnek monitör kullanımı ile ilgili. Şimdiye kadar Crossfire kurulumuna sahip olan kullanıcılar sistemlerine ekstra monitör eklemek istediklerinde Corssfire modunu devre dışı bırakmaları gerekiyordu. Yeni sürücü paketi ile birlikte bu durum da değişiyor. Kullanıcılar Radeon X1800 serisinden günümüz HD 3000 serisine kadar olan ekran kartlarıyla kurdukları Crossfire yapılanmasında çoklu monitör kullanımına da sahip olacaklar.

Catalyts v8.3 sürücü paketi ile gelen bir diğer önemli yenilik ise ATi'nin yeni nesil ekran kartlarında var olan bazı temel teknolojilerin yazılımsal olarak desteklenmesi diyebiliriz. Zira firmanın 19 Kasım'da kullanıma sunduğu 55nm üretim teknolojisiyle hazırlanan RV670 kod adlı yeni grafik işlemcilerinde var olan DirectX 10.1 ve Tessellator teknolojilerine Catalyst v8.3 ile birlikte resmen destek sağlanmış oluyor. Tabi DirectX 10.1'in resmi anonsu içinse yazılım devi Microsoft'un Windows Vista için Hizmet Paketi 1'i kullanıma sunmasını bekleyeceğiz. Yeni sürücü paketi ile birlikte ATi, bazı yeni Anti-Aliasing modlarını da kullanıma sunuyor. Unreal 3 motorunu kullanan tüm oyunlar için sağlanan AA desteğinin yanı sıra Crossfire X yapılanması altında Super AA özelliği ile kullanılacak yeni köşe tanımlama filtreleri ile görüntü kalitesinin iyieştirilmesi bekleniyor. Bir diğer önemli yenilikse ayrı olarak kullanıma sunulabileceği de söylenen HydraVision yazılımı. Bu uygulama sayesinde LCD ekranlar için gpu tabanlı ölçeklendirme yapılabilirken eklenen Maintain Aspect Ratio ayarı ile çözünürlük ve paralelinde görüntü kalitesi için ayarlar yapılabiliyor.

AMD-ATi'nin Catalyst v8.3 sürücü paketi ile gelen yeniliklerin bir kısmı ise AVIVO ve Folding@Home projesini ilgilendiriyor. Daha önce yayınlanan sürücülerde AVIVO teknolojisi çerçevesinde özellikle video oynatımı için çeşitli keskinlik odaklı iyileştirmeler ve gürültü azaltıcı geliştirmeler kullanıma sunulmuştu fakat bu sürücülerde kullanıcılara detaya inme ve manuel ayar imkanı pek tanımıyordu. Catalyst v8.3 ile birlikte AMD-ATi kullanıcılara algoritmalar üzerinde ayar yapma, kontrol paneli üzerinde gürültü seviyesinin azaltılması ve diğer bazı ayalarda değişiklik yapma imkanı sunuyor. Bilindiği gibi AMD-ATi, "Steam Computing" teknolojisi çerçevesinde gpu tabanlı bilimsel hesaplama ve uygulama hızlandırma konularında da önemli çalışmalar yapıyor ve Folding@Home projesi bu çalışmaların en önemli ayaklarından biri konumunda. Yeni sürücü paketi ile birlikte Stanford Üniversitesinin kullanıma sunacağı yeni GPU Folding@Home istemcisine destek sağlanırken bu sayede hesaplamalarda ciddi performans artışı sağlanacağı AMD-ATi tarafından iddia ediliyor. Üstelik bu destek Radeon HD 2600 serisinden firmanın güncel kartlarını oluşturan HD 3000 kadar oldukça geniş bir çerçevede sağlanıyor.

Catalyst v8.3 sürücüsüyle kısa süreli de olsa test yapma fırsatı yakalayan Hot Hardware sitesinin yayınladığı test sonuçlarına da bakmakta yarar var;

Testler hothardware.com sitesi tarafından gerçekleştirilmiştir.

Catalyst v8.3 sürücüsü ile elde edilen testlerle ilgili olarak yaşanan bazı aksaklıkları ve kullanıma sunulacak olgunlaşmış versiyonun getireceği kazanımlarını bir kenara bırakırsak, Hot Hardware sitesinin test sonuçlarına göre yeni sürücü paketi sayesinde ikinci grafik işlemciyle birlikte 3DMark 2006'da %55.9'a varan performans artışı elde edilebiliyor. Üçüncü grafik işlemci sisteme dahil edildiğinde tek grafik işlemciye göre performans artışı %67.8 olurken, dördüncü grafik işlemci devreye girdiğinde ise tek karta göre performans artışı %71.4 olarak gerçekleşiyor. Half Life 2: Episode 2 için yapılan test sonuçlarını masaya yatırdığımızdaysa tek grafik işlemciden çift grafik işlemciye geçişte performans artışı %82, üçünü grafik işlemci devreye girdiğinde performans artışı tabloya %152 olarak yansırken dördüncü grafik işlemci için başarılı bir test gerçekleştirilmediği bildiriliyor. AMD-ATi'nin Catalyst v8.3 sürücüsü başta Quad-Crossfire ve Hybrid Crossfire teknolojisi olmak üzere getirdiği yenilikler ile dikkat çekerken performans noktasındaki kazanımları için sürücünün kullanıma sunulmasını bekleyeceğiz.