Sildiğinizi zannettiğiniz veriler acaba gerçekten siliniyor mu?

Bu nasıl oluyor diyebilirsiniz. Öncelikle re-furbished tabir edilen bir terimi açıklamamız gerek. Piyasada satılan herhangi bir teknolojik cihazın fabrikada, ya da herhangi bir yerde tamir edilerek tekrar piyasaya sunulmasına re-furbished deniliyor. Bunun en büyük örneği cep telefonları pazarında gerçekleşiyor. Re-furbished ile tekrar piyasaya dağıtılan telefonlar bizim spot diye tabir ettiğimiz şekilde garantisiz olarak satılıyorlar. Aslında cep telefonları ve diğer birçok elektronik alet için çok ta önemli sayılmaz çünkü fabrikada tamir edilip bozuk parçası değiştirilen bir cihazın sorun çıkarma olasılığı, sağlam satılan bir cihazdan çok ta farklı değil. Fakat sabit disk yada hafıza kartları (SD, MMC, CF vs.. ) re-furbished operasyonu geçirince iş farklı bir boyut kazanıyor. Manyetik alana veri kaydetme mantığı ile çalışan bu tip cihazlarda, silinen veriler çeşitli veri kurtarma programları ile geri dönüştürülebiliyorlar. Bozulduktan sonra tamir görüp piyasaya tekrar çıkan sabit disklerdeki eski veriler, çok kolay bir şekilde erişilebilir hale geliyor eBay örneğinde olduğu gibi. Yada temiz bir windows kurmak üzere formatladığınız sabit diskinizde yedeklemeyi unuttuğunuz verilerinizi, recovery programları ile sonradan geri getirebildiğimizi birçoğunuz biliyordur. Aynı şey hafıza kartları için de geçerli. Fotoğraf makinanızda çektiğiniz resimleri bilgisayara aktardıktan sonra hafıza kartındaki bilgileri silip kullanması için başka bir arkadaşınıza verdiğinizde, karşı taraf kötü niyetli ve az çok bu konulardan anlayan birisi ise sadece size özel olan çok özel anlarınıza kolay bir şekilde ulaşabilir. Tabi hiç te hoş olmayan bir durum.

Peki bunu önlemenin bir yolu yok mu? Tabiki var. Sildiğimiz halde altta kalan veriler tekrar ortaya çıkartılabiliyor, tamam ama eğer bu verilerin üstüne çok kez yazıp silersek okunamayacak hale geliyorlar. Mesela sabit disk yada hafıza kartının tamamına rastgele oluşturulmuş anlamsız dosyaları 100 kere yazıp silersek, en altta kalan okunmasını istemediğimiz anlamlı dosya parçaları kayboluyor. Tabiki bu uğraşılacak bir iş değil, otomatik yapan programlar var. Sami Tolvanen isimli birinin hazırladığı Eraser adındaki basit bir program bu iş için çok kullanışlı gibi. Tabi çok daha profesyonel ve ücretli yazılımlar da var. İhtiyaca ve kullanım şeklinize göre bir program seçebilirsiniz.

Hemen akıllara gelen başka bir soru, niye işletim sistemleri bu işi otomatik olarak yapmıyor? Birincisi, herkes dosyalarının tamamen silinmesini istemeyebilir, tabi bunu bir seçenek halinde sunularak daha kullanışlı hale getirilebilir, o zaman pek mantıklı bir sebep olmuyor. İkincisi ve asıl önemli sebep ise, kullanıcı kitlesinin büyük oranını oluşturan bilinçsiz ve olayın ne olduğunu bilmeyen bir kullanıcılar, küçük bir veriyi silmek istediklerinde çok uzun süre geçtiği zaman bunu işletim sistemi ve bilgisayarın yavaşlığı olarak algılayacak dolayısı ile memnuniyetsiz olacaklar. Günümüz bilgisayarları bu işlemi son kullanıcıya aktarmadan halledecek kadar hızlı değiller ne yazıkki. Şimdiki en güçlü bilgisayarlar hissettirmeden değil de, en azından işkence olmaycak hızda belki bu işlemi yapabilirler fakat yine kullanıcı kitlesinin büyük çoğunluğu bu tarz güçlü bilgisayarlara sahip olmadığı için işletim sistemli çözümler şimdilik işlevsiz gözüküyor.