Üç ay içinde iki kazanın meydana geldiği Arecibo Gözlemevi, tamamen yıkılabilir

Dünyanın en büyük radyo teleskoplarından olan ve inşası 1963 yılında tamamlanan Porto Riko’daki Arecibo Gözlemevi, şimdi de tamamen çökme tehlikesiyle karşı karşıya. İlk kazanın meydana geldiği dönemde güneşe en yakın yıldızlardan olan Barnard Yıldızı’nı incelemek üzere kullanılan ayrıca NASA’nın Dünyadışı Zekâ Arayışı (SETI-Search for Extra-Terrestrial Intelligence) projesi için de faydalanılan radyo teleskop, astronomi dünyası için çok önemli araçlardan bir olarak kabul ediliyor.

Ayrıca Bkz.İşte ROKETSAN'ın uzaya çıktığı anlar: Yörüngeden müthiş Dünya görüntüsü

İkisi de çelik halat kopması olarak kayıtlara geçen ve ilki Ağustos ayında ikincisi ise içinde bulunduğumuz Kasım ayında gerçekleşen kazalar, takip eden okuyucuların hatırlayacağı üzere aynı destek kulesi üzerinde meydana gelmişti. Kopan çelik halatlar, teleskobun yansıtıcı çanağında ciddi hasara yol açmıştı.

İlk kaza sonrasında açıklamalarda bulunan bilim insanları, meydana gelen hadisenin yoldaki herhangi başka bir tümsek olduğunu ifade etmiş ve kaza sonucu meydana gelen hasarın kısa bir süre içinde giderilebileceğini söylemişti. Ancak ikinci kaza sonrası yapılan açıklamaların tonu da ne yazık ki değişti.

Arecibo Gözlemevi’nin kaderiyle ilgili en karamsar açıklamalardan biri ise teleskobun eski müdürü Michael Nolan’dan geldi. Gözlemevinin yıkılma ihtimaliyle ilgili National Geographic dergisine konuşan Nolan, “Ben bu ihtimali %50 olarak görüyorum. Yapılabilecek ne varsa yapılıyor. Ama tüm bu çabaların yetersiz olmasından gerçekten endişeliyim” sözlerini sarf etti. Gözlemevi hakkında konuşan bir başka bilim insanı Abel Méndez ise, “ilk halat koptuğunda çok endişelenmemiştim. Hasarın kısa bir süre içinde giderilebileceğini düşünüyordum. Ancak ikinci kaza, tüm bakış açımı değiştirdi, artık çok endişeliyim” dedi.

İnşası 1963 yılında tamamlanan teleskobu yerinde tutan çelik halatların aradan geçen bunca zaman içinde korozyon nedeniyle mukavetini kaybetmiş olma ihtimali, ileriki süreçte bir zincirleme reaksiyona da yol açabilir.

Araştırmacılar, takip eden süreçte öncelikle eldeki sorunu çözmek adına kazalar sonucu diğer kulelerde ortaya çıkan gerilimi hafifletmeye çalışacak. Daha sonra ise ana sorun olan diğer çelik halatların durumu incelenerek alınabilecek tedbirler ortaya konacak. Umalım da bilim dünyası için oldukça önemli olan Arecibo Gözlemevi için çık geç kalınmış olmasın.