Torba yasa ile sosyal medya platformlarına yeni yaptırımlar geliyor

Koronavirüs salgınının olumsuz etkileriyle mücadeleye yönelik 62 maddeden oluşan kanun teklifi taslağı hazırlandı. Taslakta ekonomik tedbirlerin yanı sıra sosyal medya platformlarını etkileyen bir madde yer alıyor. Kanun teklifi Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Mecliste görüşülmesinin ardından oylamaya sunulacak.

Torba yasadaki 56. maddenin kanunlaşması halinde Türkiye’den günlük 1 milyondan fazla erişimalan yabancı sosyal medya platformları, Türkiye’de en az bir kişiyi temsilci olarak belirlemek zorunda. Türkiye’deki kurum ve kuruluşların talep, bildirim ve tebligatlarının yurt dışı kaynaklı sitelere aktarılmasında sorun yaşandığı için bu kanun değişikliği yapılacak. Ayrıca Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmakla yükümlü olacak.

Talep yerine getirilmezse site yavaşlatılacak

Sosyal medya temsilcisi, Türkiye’deki yetki makamlardan gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin yerine getirilmesinde yetkili olacak. Sosyal medya kamu kurum ve kuruluşlarından resmi yollarla yapılan ihtara rağmen bildirim ve görevlendirme yükümlülüğünü yerine getirmezse ilgili sosyal medya platformunun internet bant genişliği kısıtlanacak. Temsilci belirlemeyen platformların bant genişliği de kısıtlanacak. Yani bu sitelere ve uygulamalara erişim hızı yavaşlatılacak.

Platform temsilcileri, kullanıcılarının paylaşımlarından sorumlu tutulacak

Yerli ve yabancı sosyal medya platformları özel hayatın gizliliği ile ilgili yapılan resmi başvuruları en geç 72 saat içerisinde cevaplamak zorunda olacak. Cevaplamaması halinde cezai yaptırım uygulanacak. Ayrıca hukuka aykırılığı hakim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içerikleri 24 saat içerisinde kaldırmazsa ortaya çıkan zararların tazmin edilmesinden zorunlu olacak. Sosyal ağlardaki hukuka aykırılığı tespit edilen içeriklerden, sosyal medya platformlarının sorumlu tutulması öngörülüyor.

Veriler Türkiye’de tutulacak

Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yerli ve yabancı sosyal medya platformları, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmak zorunda olacak. Bu değişikliğe gerekçe olarak “milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlakın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması” ifadesine yer veriliyor.

Torba yasa taslağındaki madde şöyle:

MADDE 56: Sosyal medyada yer alan hukuka aykırı içeriğin kaldırılması veya içeriğe erişimin engellenmesi hususunda içerik veya yer sağlayıcılar bakımından yetkili bir muhatap bulamamak ya da çok geç bulmak, uygulamada sıklıkla karşılaşan bir sorundur. 5651 sayılı Kanunda bu konuya ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Bu nedenle kanunda yer alan bu boşluğun doldurulması hedeflenmiştir.

5651 sayılı Kanunda belirlenen yurtdışı kaynaklı internet aktörlerine Türkiye Cumhuriyeti kurum ve kuruluşlarının tebligat, bildirim ve taleplerinin aktarılması konusunda sorunlar yaşanmaktadır. Bu itibarla, Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılara yapılacak başvuruların cevaplandırılması için yetkili en az bir kişinin Türkiye’de görevlendirilmesi zorunluluğu getirilmektedir.

Yapılan ihtara rağmen bildirim ve görevlendirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi durumunda, Anayasanın 22 nci maddesine uyumluluk açısından, hakim kararı ile kademeli olarak sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin daraltılması için sulh ceza hakimliğine Kurum tarafından başvuruda bulunulabileceği düzenlenmiştir.

Sosyal ağ sağlayıcılara 5651 sayılı Kanunun 9 ve 9/A maddeleri kapsamındaki içeriklere yönelik olarak kişiler tarafından yapılacak başvuruları en geç 72 saat içinde cevaplama yükümlülüğü getirilerek, hak ihlallerinin hızlı bir şekilde önüne geçilmesi amaçlanmıştır.

Ayrıca sosyal ağ sağlayıcıların bu madde kapsamında kişiler tarafından yapılan başvurulara ve kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ilişkin raporlama yapma ve bu raporları Kuruma bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.

Anayasanın 22 nci maddesinde zikredilen “Millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâkın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması” gerekçeleriyle Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılara, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırma yükümlülüğü getirilmektedir.

Sosyal ağ sağlayıcıya bu madde kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda Başkan tarafından ihlalin türüne göre belirlenen tutarlarda idari yaptırım uygulanması öngörülmüştür.

Hukuka aykırılığı hâkim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içerik, sosyal ağ sağlayıcıya bildirilebilir. Bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya içeriğe erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumludur düzenlemesi ile yargı merci tarafından hukuka aykırılığı tespit edilen içeriklerden sosyal ağ sağlayıcının da sorumlu tutulması öngörülmüştür.