Tehlikeli asteroitleri nasıl keşfederiz? NASA'dan 600 milyon dolarlık dev proje

Amerikan uzay ajansı NASA, Dünya'ya yakın bölgelerde bulunan tehlikeli asteroitleri keşfetmek için çok önemli bir adım attı. Geçtiğimiz günlerde bir basın duyurusu gerçekleştiren uzay ajansı, tamamıyla Dünya'ya Yakın Cisim (Near Earth Objects) keşfetmek için tasarlanan yepyeni bir uzay teleskobu üzerinde çalıştıklarını resmen açıkladı. Yeni teleskobun 2024 yılına kadar yaklaşık 600 milyon dolarlık bir maliyetle tamamlanması hedefleniyor.

Bilim insanları uzun yıllardır bu teleskobu istiyordu

NASA'nın 2019 verilerine göre şu anda 19.000'i aşkın DYC bulunuyor. Bunlardan yaklaşık iki bin tanesi Dünya için potansiyel bir tehlike (PHO) olarak değerlendiriliyor. Buradaki ilginç nokta ise Dünya'ya Yakın Cisimler'in sayısının her geçen yıl önemli ölçüde artması. NASA, her yıl yaklaşık 1500 yeni DYC'nin keşfedildiğini söyledi. Yani astronomların henüz keşfetmediği, ancak Dünya'ya çok yakın yörüngelerde yer alan küçük veya büyük binlerce asteroit var.

Tabi bu durum Dünya'nın potansiyel bir asteroit tehditine karşı ne kadar savunmasız olduğunu da bir anlamda ortaya koyuyor. DYC'lerin çok büyük bir çoğunluğu hala keşfedilmemiş durumda, yani bir asteroit Dünya'ya çarpacak olsa önceden tahmin etme ve önlem alma ihtimalimiz neredeyse yok.

Bu konuyla ilgili konuşan NASA araştırmacıları,""Büyük asteroitler de dahil olmak üzere DYC'lerin önemli bir çoğunluğunu hala keşfedebilmiş değiliz. Yani dev bir gökcismi Dünya'ya çarpacak olsa büyük bir ihtimalle hiçbir uzay ajansı bizi önceden uyaramayacak. Çünkü çarpışma anına kadar öyle bir göktaşının varlığından bile haberdar olmayacağız." ifadelerini kullanmıştı.

Ayrıca Bkz.Dünya'nın yakınından geçen dev asteroit, astronomları endişelendirdi
Bu durumun en iyi örneklerinden birisini 25 Temmuz 2019 tarihinde yaşadık. 2019 OK isimli bir göktaşı astronomların ifadeleriyle "rahatsızlık verici düzeyde" yakın bir konumdan geçiş yaptı. 100 metre genişliğinde olduğu tahmin edilen asteroit Dünya'ya 73 bin kilometre kadar yaklaştı.

Burada astronomları endişelendiren nokta ise 2019 OK'in yakın geçişten yalnızca birkaç gün önce keşfedilmiş olması. 73 bin kilometre kadar yaklaşacağını ise son birkaç saate kadar kimse tahmin edememişti. Astronomlara göre bu durum, Dünya'nın potansiyel bir asteroit tehditi karşısında ne kadar savunmasız olduğunu çok açık bir şekilde ortaya koyuyor.

Tehlikeli asteroitlerin en az %90'ını keşfedecek

Bilim insanları, genişliği 140 metrenin üzerinde olan DYC'lerin Dünya'ya çarpması durumunda bölgesel bir yıkımın kaçınılmaz olduğunu söylüyor. Bu tarz bir asteroitin dev bir nükleer bombanın patlamasıyla eşdeğer bir felakete yol açabileceği ve kocaman bir şehri yok edebileceği belirtiliyor.

NASA yöneticisi Thomas Zurbuchen'ın açıklamalarına göre geliştirilen yeni teleskop, Dünya için potansiyel tehlike oluşturabilecek asteroitlerin %65'ini sadece beş yıl içerisinde keşfedebilecek. 10 yıl içerisinde bu oranın %90'ı aşması bekleniyor.

Yeni teleskop projesiyle ilgili bazı açıklamalar yapan Zurbuchen,"Bu proje insanlığın kaderini düşünen herkes için çok büyük bir adım. Tehlikeli asteroitler konusunda nihayet artık işimizi şansa bırakmak yerine, tamamıyla bilime ve bilgiye güvenebileceğiz." ifadelerini kullandı.