Avrupa Birliği tek kullanımlık plastik ürünleri yasakladı

Avrupa Komisyonu bu yılın başından beri AB'ye üye ülkelerde plastik kullanımını sınırlayan bir düzenleme hazırlıyordu. Son olarak mayıs ayında kapsamlı düzenlemeyi kamuoyuyla paylaşan komisyon; plastik çatal, bıçak, tabak, pipet ve kulak temizleme çubukları gibi tek kullanımlık plastik ürünlerin yasaklanmasını istiyordu. Deniz kirliliğinin yüzde 80'inden fazlasının plastik ürünlerden kaynaklandığını belirten yetkililer bu yasaklama önerisinin reddi halinde 2050 yılında denizlerde, balıktan çok plastik çöplerin olacağını da vurgulamıştı.

 

Avrupa Komisyonu'nun hazırladığı tasarı dün Avrupa Parlamentosu'nda görüşüldü ve oylandı. 571 milletvekilinin kabul oyu verdiği oylamada 53 milletvekili ret; 34 milletvekili ise çekimser oy kullanırken tasarı kabul edilmiş oldu. Yeni düzenleme Avrupa Birliği'ni plastik kirliliğiyle mücadelede öncü konuma getirirken Avrupa Komisyonu'nun öngördüğünden çok daha kapsamlı yasaklamaları ve yükümlülükleri de barındırıyor.

Yasağın kapsamı ve yükümlülükler genişletildi 

Düzenleme uyarınca 2021 yılına kadar AB'ye üye devletlerin tek kullanımlık plastik ürünleri tamamen yasaklaması gerekiyor. Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan metinde denizlerde en çok bulunan 10 plastik maddeden bazıları yer alırken kabul edilen düzenleme plastik listesini de genişletiyor. Buna göre yasak plastik çatal, bıçak, tabak, pipet ve kulak temizleme çubukları gibi tamamen plastikten imal edilen ürünlerle sınırlı olmayacak; polistiren köpük ve strafor kaplar da yasak kapsamında değerlendirilecek.

Öte yandan düzenleme uyarınca AB'ye üye ülkeler 2025 yılına kadar plastik şişelerin yüzde 90'ını geri dönüştürmekle yükümlü olacak. Ayrıca üye devletlerin, plastik üreticilerini ve ürünlerinde tek kullanımlık plastiklere yer veren şirketleri denetlemesi ve bu şirketlerin çevreye olan olumsuz etkilerini azaltması hedefleniyor.

22 milyar dolar tasarruf 

Filtrelerinde plastik kullanan sigara üreticileri de yeni düzenlemeden etilenecek. 2025 yılına kadar plastik filtre üretiminin yüzde 50 azaltılmasını öngören düzenleme 2030 yılına gelindiğinde ise bu oranın yüzde 80'e ulaşmasını hedefliyor. Yeni düzenleme Avrupa Parlamentosunca onaylanmış olsa da üye ülkelerin de mevzuatlarını yeni düzenleme çerçevesinde şekillendirmesi gerekiyor. Bunun için Avrupa Komisyonu gelecek aydan itibaren üye ülkelerle iş birliği yapacak ve plastik yasağının bir an önce etkili bir şekilde uygulanabilmesi için gerekli hazırlık sürecinin tamamlanmasını sağlayacak.

Her yıl Avrupa'da 105 bin ton plastiğin sulara atıldığını belirten yetkililer geri dönüşüm ve toplama maliyetlerinin azalmasıyla birlikte 2030 yılına kadar 22 milyar dolar tasarruf etmeyi hedefliyor.