Beyninin büyük kısmı alınan çocuk hayatını normal şekilde sürdürüyor

4 yaşında başlayan epilepsi nöbetlerinin tedaviye yanıt vermemesi üzerine doktorlar, hastayı rahatlatmak üzere beynini ameliyat etme kararı alırlar. 7 yaşına basmasına üç ay kala yapılan “lobektomi” ameliyatında, görsel işlemeyi gerçekleştiren oksipital lobun tamamı ile görsel ve işitsel bilgiyi işleyen temporal lobunun büyük bir kısmı alınmış olur.

Aradan geçen üç yıl boyunca çocuğu izleyen doktorları, özellikle iki görme merkezinden birini kaybeden çocuğun görüntüyü işleme ve ilişkilendirme (‘yeşil ve yuvarlak nesne elmadır’ gibi) kabiliyetlerinin nasıl etkilendiğini görmek üzere birtakım testler yapmışlar. Bu testler neticesinde çocuğun zekasının, görsel algısının, yüz ve nesne tanıma becerilerinin dikkat çekici bir şekilde yaşıtlarıyla aynı düzeyde olduğunu görmüşler.

Ameliyatın çocuk üzerindeki tek etkisi sol taraftaki görüntüyü kaybetmiş olması. Gözleri görse dahi, sol taraftaki görüntüyü işlemekten sorumlu oksipital lob eksik olduğu için, bu alandan gelen bilgileri beyni işleyemiyor. Bunun günlük hayatta etkileri de yok denemez. Özellikle sınıfta en sola oturarak tahtanın tamamını görmesi sağlanmış.

 

Öte yandan doktorlar ilginç bir durum tespit etmişler. Sağ lobun sorumlu olduğu yüz ve nesne tanıma gibi üst düzey görevlerin beyin tarafından yerine getirilebilmesi için sol yarıkürenin kendisini yeniden düzenlediğini fark etmişler. Carnegie Mellon Üniversitesi'nden Doktor Marlene Behrmann, beynin sol yarıküresindeki kelime ve yüz tanıma yapan bölgeler arasında yeni bir organizasyona dönüşen bir çeşit örgütlenme gördüklerini belirtiyor. Behrmann, çocuğun lobektomi ameliyatı olduğunda beyninin gelişimini henüz tamamlamamış olduğu için bu üst düzey yeteneklerin iyileşmiş olma olasılığının bulunduğunu belirtiyor ve yetişkin bireyler için bunun geçerli olamayabileceğini ifade ediyor.

Çocuğa ameliyat öncesi ve sonrası IQ testi de yapılmış. Ameliyattan önce yapılan testten 116 puan alan çocuk, yıllar sonra yapılan testten bu sefer 118 puan almayı başarmış. Doktorlar, sol taraftaki görüntüyü işleme kabiliyeti haricinde gündelik hayatta hiçbir sorun yaşamadan ve kabiliyet eksikliği olmaksızın hastanın hayatını sürdürebildiğini belirtiyorlar.

Beynimizin kapasitesini, çalışmasını ve kabiliyetlerini göstermesi bakımından son derece önemli bir durum olduğunu söylemek gerek. Çocuğun büyüdüğünde nörolog olmak istediğini de belirtmeden geçmeyelim.