Jüpiter'in 12 yeni uydusu keşfedildi: Birisi çok 'tuhaf'

Uluslararası Astronomi Birliği (International Astronomical Union), bugün yapılan bir açıklamayla Güneş Sistemimizin en büyük gezegeni Jüpiter'in 12 yeni uydusunun keşfedildiğini duyurdu. Güneş Sisteminin en çok uyduya sahip gezegeni olan Jüpiter'in toplam uydu sayısı da böylece tam 79'a yükselmiş oldu.

12 yeni uydunun keşfi, Carneige Institution for Science'dan Scott Sheppard'ın liderlik ettiği bir grup astronom tarafından yapılmış. Sheppard'ın yaptığı açıklamalara göre astronom ekibi aslında Güneş Sistemi'nin dokuzuncu gezegenenini (Planet X) keşfetme üzerine bir araştırma içerindeymiş. Plüton'dan çok daha uzak bir konumda dokuzuncu bir gezegenin var olma olasılığı bildiğiniz gibi uzun bir süredir astronomi dünyasında çokça konuşulan bir konu.

Ayrıca Bkz.Bu gezegen sadece 11 ışık yılı uzaklıkta ve tıpkı Dünya'ya benziyor
İşte bu arayışlar sırasında gökyüzünde Jüpiter'in de bulunduğu bölgeyi incelemeye koyulan Scott Sheppard ve ekibi, bir taşla iki kuş vurmak istemiş ve hem Jüpiter'in uydularını hem de uzak gökcisimlerini incelemeye karar vermiş. Sonrasında ise 12 yeni uydunun keşfi gerçekleşmiş.

 

 

Keşfedilen yeni uyduların hepsi de çok küçük boyutlara sahip. Uyduların daha önce keşfedilememiş olmasının nedeni olarak bu küçük boyutlarını gösteren araştırmacılar, her bir uydunun 1-4 kilometre arasında değişen bir çap uzunluğuna sahip olduğunu söylüyor. Bildiğiniz gibi Güneş Sistemi'mizin en büyük uydusu Ganymede de Jüpiter'in uydularından birisi. Ganymede'in çap uzunluğu ise tam 5.268 kilometre.

Sadece birisinin ismi var: Valetudo

Keşfedilen yeni uydulardan ikisi Europa, Ganymede ve Callisto gibi Jüpiter'e yakın bir konumda bulunuyor. Bu uydular 'Prograde', yani yörüngesinde bulunduğu gezegenle aynı yönde dönen uydular kategorisinde yer alıyor. Araştırmacılar bu iki uydunun bulundukları yörüngeleri nedeniyle Europa ve Ganymede gibi diğer büyük uyduların bir çarpışma sonucu ayrılan parçaları olduğunu düşünüyor.

 

 

12 uydudan diğer dokuzu ise epey uzak bir yörüngede yer alıyor. Bu uydular 'Retrograde', yani yörüngesinde bulunduğu gezegen ile ters yönde dönen uydular kategorisinde bulunuyor. Sheppard ve ekibi, yine bu dokuz uydunun da çarpışma sonucu parçalarına ayrılmış büyük başka uyduların kalıntıları olduğunu düşünüyor.

Geriye kalan son uydunun durumu ise biraz farklı. Valetudo isimli bu yeni uydu, Jüpiter ile aynı yönde dönen prograde bir uydu. Ancak Valetudo, prograde kategorisinde yer alıyor olmasına rağmen tıpkı retrograde uydular gibi çok uzak bir yörüngede bulunuyor. Yani benzer uzaklıklarda yer alan diğer tüm Jüpiter uydularına ters bir yönde ilerliyor. Scott Sheppard, Valetudo'nun bu özelliği nedeniyle ileride muhtemelen diğer uydularla kafa kafaya çarpışacağını düşünüyor.

Tam 79 bilinen uydusuyla Jüpiter şu anda Güneş Sisteminin en çok uyduya sahip olan gezegeni konumunda. Bir diğer gaz devi olan Satürn ise 61 bilinen uyduya sahip. Son olarak Uranüs'ün 27, Neptün'ün 14, Mars'ın 2 ve Dünya'nın da 1 uydusu bulunuyor. Venüs ve Merkür ise herhangi bir uyduya sahip değil.