Şok haber: Samsung’un veliahtına tutuklama kararı

Geçen yıldan bu yana Güney Kore’de devam eden rüşvet ve nüfuzu kötüye kullanma davası, çok önemli isimlerin dahil olması ile teknoloji gündemine bomba gibi düştü. Samsung’un veliahtı Lee Jae-yong, savcıların ısrarlı soruşturması sonrasında tutuklanma riski ile karşı karşıya.

Güney Kore yerel mahkemesi olayın çok yönlü soruşturulması için özel savcılar görevlendirdi. Savcıların ilk tutuklama talebinde mahkeme yeterli delil olmadığı için kabul etmemişti ancak şimdi önemli delillerin bulunduğu belirtiliyor.

Olayın tarihi

Samsung’un ve Güney Kore’nin en büyük rüşvet soruşturması olarak tarihe geçen olayın aslı geçen yıla dayanıyor. Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye’nin; ülkedeki büyük şirketlere, yakın dostu olan Choi soon-Sil’in yönettiği vakıflara yardım yapması için baskı uyguladığı ve yardım yapan şirketlere bunun karşılığında siyasi imtiyazlar tanıdığı iddialarıyla soruşturma başlatılmıştı. Soruşturma kapsamında Samsung’un da bir konuda şüpheli olabileceği değerlendirilmişti.

Holding, geçtiğimiz yıl Samsung C&T ve Cheil Industries adındaki iki iştirakini birleştirme hamlesi yapmıştı. Böylece bir süredir tedavi gören kurucu ve yönetim kurulu başkanı Lee Kun-hee’nin tüm yönetim yetkileri oğlu Lee Jae-yong’a geçmişti.

İştiraklerin birleşmesi için Samsung C&T‘nin büyük hissedarı Ulusal Emeklilik Kurumu’nun onayı alınmış ve böylece toplantıda üçte iki kabul oyu elde edilerek birleşme sağlanmıştı. Ne var ki Seul savcılığı bu süreci adil bulmadığı için soruşturma başlatmıştı. Temmuz 2015 tarihinde Samsung’un Seul’deki genel merkezi polis baskınına uğradı ve süreç ile ilgili tüm materyallere el konuldu.

Suçlama dosyasında Samsung’un iki sivil toplum kuruluşuna on milyonlarca dolar bağış yaptığı ve sonucunda da bu kuruluşların iki iştirakin birleşmesi konusunda yoğun bir şekilde lobi yaptığı ifade ediliyor. Yani suçlamanın odağında rüşvet var.

Büyük İtiraf

Yaklaşık 22 saat süren savcılık sorgusunda daha önce meclis soruşturmasında verdiği ifadeleri değiştiren Lee, başkan Hye’nin; arkadaşı Choi ve kızının hesabına para yatırmaları için kendilerini zorladığını ifade etti

Samsung’un Choi’ye ait olan vakıflara 17 milyon dolar, Choi ve kızının şirketlerine 6 milyon dolar ve Choi’nin yeğenine 1.5 milyon dolar civarında yardımda bulunduğu iddia ediliyor. Aynı soruşturmada LG ve Hyundai yöneticilerinin de sorgulandığı ifade ediliyor.

Başkana Kadar Uzadı

Diğer taraftan ülkedeki çok ünlü bir şaman tarikat liderinin kızı Choi’nin devlet başkanı Park Geun-hye’nin adeta tek sırdaşı olduğu ve ülke yönetiminde söz sahibi olduğu biliniyor. Bu bakımdan soruşturma kapsamında başkanın yetkilerinin kısıtlanabileceği hatta işin azletmeye kadar gidebileceği belirtiliyor.

İkinci Tutuklama Talebi

Soruşturmada ifadesine başvurulan bir Samsung Electronics yöneticisi, Choi’nin kızına çok pahalı safkan bir yarış atı hediye edildiğine dair ifade verdi. Savcıların hediye atın rüşvet olduğuna dair ciddi bulgular elde etmiş durumda. Samsung ise hediye atın bir bağış olarak değerlendirildiğini savunuyor.

Yeni gelişmeler üzerine savcılar Lee’yi yaklaşık 15 saat boyunca tekrar sorguladı. Bu sorgu sonrasında Lee’nin konusu suç teşkil eden eylemlerden fayda sağladığı ve deniz aşırı ülkelerdeki malvarlığını da sakladığına dair deliller elde edildi.

Çok daha güçlü bir dosyayla yeniden mahkemeye başvuran savcılar bu kez tutuklama kararı aldırmayı başardı. Bugün gün içerisinde tutuklama kararının uygulanması bekleniyor.

Bazı hukukçular tutuklama kararını alışılmışın çok dışında buluyor. Lee’nin zaten yurtdışı çıkış yasağı bulunuyordu. Bu bakımdan tutuklama kararına gerek yoktu ancak soruşturmanın büyüklüğü nedeniyle hakimin böyle bir karar aldığı konuşuluyor.

Rüşvet davasının herhangi bir olağanüstü değişiklik olmazsa 18 ay civarında süreceği tahmin ediliyor. Bu süre içerisinde Lee de tutuklu olarak yargılanacak. Lee’den sonra özellikle kız kardeşler arasında bir yönetim kavgasının bağlayabileceğinden endişe ediliyor.